Gdzie zamontować rekuperator to jedna z najważniejszych decyzji przy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Najczęściej centrale wentylacyjne montuje się w pomieszczeniach technicznych – kotłowniach, na poddaszu nieużytkowym lub w garażu.

Domy, które mają zostać wyposażone w system wentylacji mechanicznej, nie są poddane żadnym szczególnym wymogom technicznym. Istnieje jednak kilka elementów wartych przygotowania, aby system działał w sposób w pełni optymalny. System wentylacji mechanicznej wymaga kilku dostosowań, które należy przygotować. Ich wykonanie spoczywa po stronie zamawiającego – INWESTORA.

Rekuperator na poddaszu – Wyłaz

Decydując się na montaż centrali wentylacyjnej na poddaszu oszczędzamy przestrzeń w części użytkowej domu. Warto przestrzegać zasad, które pozwolą na komfortowe użytkowanie centrali na poddaszu.

Wyłaz strychowy

W przypadku montażu centrali na strychu otwór w stropie (wyłaz strychowy) powinien być nie mniejszy niż: 70 cm x 120 cm.

Po pierwsze musimy zapewnić w miarę wygodny dostęp do rekuperatora ze względu na konieczność okresowej wymiany filtrów czy ew. serwisów. Jednocześnie warto oddalić rekuperator od przestrzeni sufitu sypialni. Jeśli zdecydujemy się na umiejscowienie rekuperatora na poddaszu nieużytkowym, pamiętajmy również o dostosowaniu włazu dachowego do wymiarów rekuperatora, co umożliwi jego bezproblemowe wniesienie na poddasze.

W przypadku montażu centrali na strychu otwór w stropie (wyłaz strychowy) powinien być nie mniejszy niż: 70 cm x 120 cm.

 

Rekuperator na poddaszu – Ocieplenie poddasza lub kanałów

Po drugie należy przewidzieć ocieplenie przestrzeni poddasza pozwalające uniknąć skrajnych temperatur w tej przestrzeni. Jest to istotne zarówno ze względu na samą elektronikę urządzenia, jak również sprawność całej instalacji.

Przy dalszych pracach izolacyjnych poddasza Inwestor powinien zwrócić szczególną uwagę, aby kanały wentylacyjne przebiegały w strefie “ciepłej” budynku. Właściwa izolacja termiczna jest bardzo ważna, pozwala zminimalizować straty ciepła na instalacji i skutecznie dostarczyć ciepłe powietrze do rekuperatora.

Kanały wentylacyjne nawiew i wyciąg na zaizolowanym strychu.

Kanały nie są narażone na duże różnice temperatur więc izolacja techniczna 30 mm na przewodach wystarcza by nie powodować strat ciepła.

Kanały wentylacyjne nawiew i wyciąg na zaizolowanym strychu.

Kanały nie są narażone na duże różnice temperatur więc izolacja techniczna 30 mm na przewodach wystarcza by nie powodować strat ciepła.

Kanały wentylacyjne nawiew i wyciąg podwieszone pod zaizolowanym stropem.

Kanały podwieszane przewidziane do zabudowy lekkiej płytami G-K nie wymagają dodatkowej izolacji oprócz tej technicznej 30mm.

W ramach zaleceń powykonawczych Inwestor zobowiązany jest do wykonania dodatkowej izolacji

termicznej kanałów wentylacyjnych przechodzących przez strefy nieogrzewane.

 

Czerpnia i wyrzutnia

 Szczególną uwagę przy montażu systemu wentylacji trzeba zwrócić na umiejscowienie czerpni i wyrzutni. Dobrze jest zapewnić z zewnątrz w miarę łatwy dostęp do kratek osłonowych czerpni i

wyrzutni, które powinno się okresowo oczyścić np. z owadów.

 

Czerpnia i wyrzutnia na elewacji budynku.

Skrzynka czerpni i wyrzutni umieszczona na elewacji budynku w grubości izolacji musi być zlicowana z zewnętrznym wykończeniem ściany.

Czerpnia i wyrzutnia w podbitce dachu.

Skrzynka czerpni i wyrzutni swoim rantem musi być zlicowana z podbitką.

Czerpnia i wyrzutnia mogą być umieszczone na elewacji budynku lub w podbitce dachu. Jeśli w momencie wykonywania instalacji kanałowej wentylacji na ścianach domu

nie było izolacji termicznej lub nie było wykończonej podbitki dachu ekipa firmy LINK zamontuje skrzynki czerpni/wyrzutni w sposób umożliwiający dostosowanie ich do późniejszych prac wykończeniowych. Każda skrzynka czerpni czy wyrzutni umocowana jest do kanału w sposób umożliwiający swobodne dopasowanie do końcowego wykończenia elewacji lub podbitki. Skrzynka czerpni/wyrzutni wykończona jest rantem, który należy zlicować z warstwą ocieplania na ścianie lub z podbitką. Po ostatecznym wykończeniu elewacji / podbitki do skrzynki zamontowana zostanie kratka z siatką zakrywająca otwór i rant.

Jeśli skrzynka czerpni/wyrzutni znajduje się powyżej 5m nad poziomem terenu ZDECYDOWANIE PROSIMY o kontakt w chwili gdy przy budynku rozstawione jest rusztowanie.

 

Instalacja zasilania i sterowania

 Kolejną sprawą o której warto pamiętać  wykonując całą instalację wentylacyjną to przygotowanie instalacji elektrycznej i sterowania. Przygotowanie tych instalacji wchodzi w zakres prac instalatora elektryki w domu. Inwestor zobowiązany jest do przygotowania zasilania w miejscu docelowego montażu urządzenia(rekuperatora) w postaci gniazda elektrycznego jednofazowego 230V. Zaleca się zastosowanie gniazda podwójnego zasilanego przewodem YDY 3×2,5 mm2 na osobnym bezpieczniku B16.

 

Zasilanie do rekuperatora.

Zasilanie zaleca się zastosowanie gniazda podwójnego zasilanego przewodem YDY 3×2,5 mm2.

Sterowanie rekuperatorem.

Przewód sterujący UTP 4x2x0,5 mm2 , łączący miejsce montażu centrali i planowane miejsce montażu panelu sterowania.

Nie zależnie od miejsca usytuowania rekuperatora warto umieścić panel sterowania w jakimś łatwo dostępnym miejscu z którego wygodnie będzie sterować pracą centrali. Pozwoli to sprawnie regulować wentylacją bez wchodzenia np. na strych. Wówczas konieczny jest kabel sterujący UTP 4x2x0,5 mm2 , łączący miejsce montażu centrali i planowane miejsce montażu panelu wybrane przez Inwestora. Końcówka kabla powinna być obsadzona w puszce instalacyjnej, umożliwiającej późniejszy montaż panelu sterowania. Przy rekuperatorze powinien być zostawiony lekki zapas by ułatwić podłączenie tego przewodu bezpośrednio do automatyki centrali wentylacyjnej.

Wykonawca firma LINK zobowiązuje się podłączyć przewód zasilający rekuperatora do gotowego gniazdka, oraz podłączyć sterowanie poprzez odpowiednie zarobienie końcówek oraz podłączenie ich do urządzenia i sterownika, oraz przykręcenie sterownika do przygotowanej wcześniej puszki.

 

Przygotowanie odprowadzenia kondensatu

Ta sprawa chodzi w zakres prac wod-kan czyli Inwestor zobowiązany jest do przygotowania punktu spustowego kondensatu od urządzenia (rekuperatora) w postaci punktu odprowadzenia skroplin o średnicy 32 lub 50 mm w pobliżu docelowego montażu urządzenia. Miejsce przyłącza do kanalizacji musi znajdować się w odległości nie większej niż 1 m od planowanego miejsca posadowienia centrali wentylacyjnej.

Wykonawca firma LINK po zamontowaniu urządzenia dostarczy i zamontuje odpowiednią redukcję zapewniającą łatwe podłączenie urządzenia do instalacji odprowadzenia skroplin. Po zamontowaniu urządzenia przez Wykonawcę, Inwestor zobowiązany jest do samodzielnego połączenia przygotowanego spustu kondensatu przy pomocy węża elastycznego lub rurki PVC o odpowiedniej średnicy do przygotowanego wcześniej spustu.

 

Odprowadzenie kondensatu.

Punktu odprowadzenia skroplin z rekuperatora o średnicy 32 lub 50 mm doprowadzić w pobliże docelowego montażu urządzenia.

Odpływ kondensatu musi być wykonany z syfonem (zamkiem wodnym) najlepiej kulowym. Jest to warunek prawidłowego funkcjonowania urządzenia. Wykonawca może odpłatnie wykonać podłączenie skroplin na podstawie osobnego rozliczenia chyba, że na etapie podpisywania umowy zostało to zawarte w warunkach montażu.

 

Anemostaty, nawiewniki – wycinanie otworów

Nawiewniki – anemostaty służą do rozprowadzania czystego powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji. Nawiewniki wykonane są z blachy stalowej pokrytej epoksydową farbą proszkową w kolorze białym. Kanały instalacji wentylacyjnej zazwyczaj montowane są zanim zostaną wykonane zabudowy G-K. Podczas wykonywania zabudowy K-G do Inwestora należy zaznaczyć miejsce położenia końcówki kanału poprzez wykonanie niewielkiej dziurki np. śrubokrętem  lub wycięcie odpowiednich otwór. Średnica otworów na anemostaty w zabudowie K-G powinna być równa wewnętrznej średnicy kanału.

Anemostaty

Średnica otworów pod anemostaty w zabudowie K-G powinna być równa wewnętrznej średnicy kanału(zazwyczaj jest to 125 mm).

Wycinanie otworów w płytach kartonowo-gipsowych jest czynnością prostą umożliwiającą zainstalowanie w suchej zabudowie końcowych elementów instalacji wentylacyjnej.

Oto instrukcja ich wykonania:

• wyznaczamy miejsca montażu poszczególnych nawiewników i zaznaczamy centralne punkty każdego otworu,
• określamy średnicę otworów – jest to wewnętrzna średnica doprowadzonego kanału do którego będzie montowany anemostat,
• wykonujemy otwory w płycie K-G wybraną metodą: wiertarką z otwornicą o odpowiedniej średnicy, cyrklem lub piłą ręczną.

Wycinanie otworów pod anemostaty powinno zostać poprzedzone dokładnymi pomiarami. Trzeba uważać szczególnie na to, by wykonany otwór nie był zbyt duży, ponieważ taki błąd można naprawić tylko poprzez wymianę całej płyty na nową. Próby zmniejszania średnicy otworu gipsem najprawdopodobniej skończą się kruszeniem wypełnienia.

Wykonawca może wykonać odpowiednie otwory odpłatnie, każdorazowo ustalając kwotę należną za usługę.

 

Zmiany przebiegu instalacji

Każda istotnie wpływająca na wzrost kosztów materiałowych zmiana polegająca na dorobieniu dodatkowych części instalacji lub drogi prowadzenia przewodów wentylacyjnych, odbiegająca od ustaleń objęta będzie osobnym rozliczeniem. W dodatkowym rozliczeniu ujęte zostaną również koszty dojazdu i dodatkowego czasu pracy potrzebnego na dokonanie

przeróbki.

 

Podsumowanie – o czym musi pamiętać Inwestor

 Aby bezpiecznie i wydajnie korzystać z systemu wentylacji mechanicznej budynek musi zostać stosownie do tego przygotowany i wymaga kilku zmian o których również musi pamiętać Inwestor.

W celu montażu centrali należy przygotować następujące rzeczy :

• Wyłaz – w przypadku montażu centrali na strychu otwór w stropie (wyłaz strychowy) powinien być nie mniejszy niż: 70 cm x 120 cm.
• Ocieplenie – bardzo ważne jest właściwe zaizolowanie kanałów lub zapewnienie by przebiegały w strefie “ciepłej” budynku.
• Czerpnia i wyrzutnia – właściwe dopasowanie do końcowego wykończenia elewacji lub podbitki
• Odprowadzenie skroplin od urządzenia – wymagane przyłącze to kanał o średnicy 32 lub 50 mm wyprowadzony do kanalizacji za pośrednictwem przewodu PCV wyposażonego w syfon „mokry” zabezpieczający przed cofaniem się zapachów.
• Zasilania w ilości 2 gniazd zasilanych napięciem 220V 50Hz uziemionych wraz z instalacją elektryczną budynku.
• Sterowanie – należy przygotować przewód sterujący UTP 4x2x0,5 mm2 do rekuperatora, który przeprowadzony będzie od urządzenia do umiejscowienia puszki podtynkowej pod montaż panelu sterowania w jego docelowym miejscu.
• Anemostaty – wycięcie otworów w płycie G-K pod montaż nawiewników o średnicy nie większej niż średnica wewnętrzna kanału (zazwyczaj jest to 125 mm).

 

Instalację wentylacji należy uruchomić dopiero po zakończeniu prac wykończeniowych w budynku!!!

Instalacja nie może być użyta do osuszania lub odpylania budynku, grozi to trwałym uszkodzeniem centrali i instalacji!!!

 

 Adaptacje budynku do wentylacji mechanicznej

 

1. Wentylacja grawitacyjna – musi zostać zaślepiona!

Przede wszystkim wentylacja grawitacyjna, która dotychczas była wykorzystywana w domu, nie ma już racji bytu. Oczywiście nie istnieje potrzeba demontowania kanałów wentylacyjnych, ale konieczne jest zaślepienie otworów wentylacyjnych.

Co również podkreślamy, funkcjonowanie dwóch układów wentylacji jest niezgodne z prawem, należy więc zadbać o wyłączenie dotychczasowego systemu i postawić wyłącznie na rekuperatory. Dopuszcza się jedynie zastosowanie osobnego systemu wentylacji grawitacyjnej w niektórych pomieszczeniach, takich jak np. garaż czy kotłownia.

2. Stolarka okienna i drzwiowa

W przypadku stosowania systemu wentylacji mechanicznej, dla prawidłowego działania wymagana jest szczelność budynku. W tym celu należy stosować okna, które nie posiadają nawiewników, kratek, szczelin pod okiennych itp. Dla prawidłowego przepływu powietrza pomiędzy pomieszczeniami należy również zapewnić wykonanie podcięć pod drzwiami w wysokości 10 – 15mm od posadzki lub ekwiwalentu powierzchni w postaci kratek okrągłych lub prostokątnych w drzwiach. Dotyczy to wszystkich drzwi z wyjątkiem drzwi wejściowych do budynku, które powinny zapewniać doskonałą szczelność. Z kolei miejsca, gdzie wentylacja mechaniczna nie może być stosowana (np. garaż czy kotłownia), należy odgrodzić bardzo szczelnymi drzwiami, zapobiegającymi przepływowi powietrza. Powinny one posiadać dodatkowe uszczelki, jak i np. wykorzystywać próg.

3. Kominek i instalacja kominkowa

Warunkiem koniecznym dla stosowania kominka jest właściwy wybór wkładu kominkowego i właściwa jego instalacja. Wkład kominkowy powinien spełniać wymagania urządzeń z zamkniętą komorą spalania. Niezbędne jest stosowanie zasilania paleniska poprzez powietrze doprowadzone z zewnątrz oddzielnym kanałem powietrznym umieszczonym w posadzce lub wylewce poziomującej. Nie dopuszczalne jest stosowanie wkładów, które w jakikolwiek sposób pobierają powietrze z przestrzeni pomieszczenia, w którym się znajdują. W przypadku stosowania kominka z doprowadzeniem powietrza, nie jest wymagane stosowanie wentylacji grawitacyjnej. Pozostawienie kanału wentylacji grawitacyjnej wymaga równoczesnego stosowania kratki dającej możliwość szczelnego zamknięcia na czas pracy wentylacji mechanicznej.

Posiadając kominek warto jednocześnie postawić na odpowiedni rekuperator. Istnieją rekuperatory dysponujące zabezpieczeniem kominowym polegającym na chwilowym stworzeniu nadciśnienia które ułatwia rozpalanie i zapobiegającym zaciąganiu dymu z kominka (funkcja –KOMINEK). Polecamy, aby mieć to na uwadze!

4. Systemy rozprowadzenia powietrza z kominka a rekuperacja

Możliwe jest stosowanie systemów rozprowadzenia ciepła z kominka zarówno w sposób grawitacyjny jak i mechaniczny przy użyciu dodatkowego wentylatora – turbiny kominkowej. W przypadku stosowania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła nie ma potrzeby wspomagania ruchu powietrza z kominka, gdyż prawidłowo zaprojektowany system wentylacji również powoduje efekt dystrybucji ciepła. Jednak w sposób bardziej efektywny, równomierny i łagodny bez skutków ubocznych można rekuperację i kominkowy system dystrybucji ciepłego powietrza połączyć ze sobą.

Polega on na wykorzystaniu tych samych kanałów nawiewnych od rekuperatora do transportu również powietrza z kominka.

5. Okap kuchenny – tylko niezależny kanał!

Jeżeli w budynku ma funkcjonować okap kuchenny, należy koniecznie wyposażyć go w niezależną instalację: jego kanały wentylacyjne nie powinny być wspólne z wentylacją mechaniczną przygotowaną dla reszty domu. Wynika to z faktu, że tłuste oparty mogłyby zabrudzić pozostałe kanały, a nawet przyczynić się do awarii całego systemu.

Obecnie zaleca się rezygnację z okapu, aby nie zaburzać zrównoważonej wymiany powietrza w budynku. Zamiast tego można wykorzystać nowoczesny pochłaniacz, który zasysa powietrze i odfiltrowuje zanieczyszczenia. Jest to ekonomiczne, bezpieczne i wygodne rozwiązanie.

6. Komin – nie jest potrzebny

Rekuperacja nie wymaga stosowania tradycyjnego komina, stanowiącego ujście dla systemu wentylacyjnego. Jego zastosowanie może jednak być konieczne w przypadku domu z kominkiem, a co więcej – może on być niezbędny, jeśli w budynku dodatkowo zainstalowana została wentylacja grawitacyjna (np. w garażu czy kotłowni).

 

Brak dużych wymogów co do systemu rekuperacji!

Nasz dom nie musi spełniać szczególnych wymogów, jeśli zdecydujemy się na montaż wentylacji z rekuperacją. Wszelkie wymogi mają dość podstawowych charakter i wiążą się przede wszystkim ze szczelnością drzwi oraz okien. Większość prac przygotowawczych można wykonać niewielkim kosztem, w krótkim czasie i bez dużych niedogodności!

 

Opracował Antoni