Pozwoliłem sobie w tym momencie napisać artykuł nieco odbiegający od naszej oferty firmowej czyli rekuperacji, a konkretnie chcę poruszyć temat który na pewno wielu z Was interesuje. Mamy połowę lutego i niechybnie idzie wiosna gdzie rozpocznie się wiele nowych inwestycji budowlanych. We wcześniejszych blogach pisałem o budowie domu „ Co powinieneś wiedzieć by zbudować dom” czy „Budowa domu – Jakie materiały wybrać?” i wiem że cieszyły się one dużym Waszym  zainteresowaniem.  Teraz napiszę kilka słów na temat fundamentów czyli właściwej podstawy do budowy domu. Może pomoże on Wam w tym trudnym procesie.

Po zakończeniu prac związanych z przygotowaniem projektem domu i uzyskaniu wszystkich niezbędnych pozwoleń by budowę rozpocząć przychodzi czas na tzw. „stan zerowy” czyli fundamenty. O czym należy pamiętać na tym etapie pracy?

Typowy dom jednorodzinny w technologii murowanej waży około 300 ton (konstrukcja szkieletowa drewniana to około 40 ton) więc odpowiedni fundament jest absolutnie niezbędny. W tym artykule postaram się byście otrzymali wiedzę ogólną na temat fundamentów. To, która podstawa będzie właściwa dla nowego budynku, zależnie od różnych czynników, np. takich jak rodzaj gleby. Wyjaśnię, jakie są rodzaje i jak się wykonuje fundamenty, aby Wasz dom był bezpieczny i stabilny przez cały okres swojego istnienia.

 

Przegląd artykułu

(kliknij by przejść do konkretnego działu):

1. Dlaczego fundament jest tak ważny?
2. Typy fundamentów.
   2.1. Fundament bezpośredni.
   2.2. Fundament pośredni.
3. Od czego zależy wybór typu fundamentów?
4. Jaki fundament wybrać?
5. Fundament – Ławy fundamentowe.
   5.1. Zalety i wady ław fundamentowych.
   5.2. Z czego wykonać ściany fundamentowe?
   5.3. Izolacja ściany fundamentowej przed wilgocią.
6. Fundament – Płyta fundamentowa.
   6.1. Zalety i wady płyty fundamentowej.
   6.2. Izolacja płyty fundamentowej przed wilgocią.
7. Jak wykonać ocieplenie fundamentów.
8. Koszty fundamentów.
   8.1. Koszt fundamentów według rodzaju. Płyta fundamentowa.
   8.2. Koszty płyty fundamentowej w zależności od rodzaju budynku i typu płyty.
   8.3. Koszty płyty fundamentowej w zależności od materiałów i etapów budowy.
   8.4. Koszt fundamentów według rodzaju. Tradycyjny fundament.
   8.5. Koszty tradycyjnych fundamentów w zależności od rodzaju ściany fundamentowej.
   8.6. Koszty poszczególnych etapów wykonywania tradycyjnych fundamentów.
9. Podsumowanie
10. Pytania i odpowiedzi.

 

1. Dlaczego fundament jest tak ważny?

W budownictwie fundament jest bardzo istotną częścią ogólnej konstrukcji budynku. Zapewnia przeniesienie obciążenia konstrukcji na podłoże i jego równomierne rozłożenie. Jak wspomniałem  na początku, kilkuset tonowy  ciężar budynku nieustannie wciska się w ziemię. Nie bez powodu powiedzenie „budować dom na piasku”, „ budować zamki na piasku” czy „stawiać zamki na lodzie” oznacza projekt wyjątkowo niebezpieczny. Lód, tak samo jak piasek, nie jest stabilnym podłożem. Nie warto stawiać na nich jakiejkolwiek budowli, ponieważ nie będzie ona trwała. Budowanie domów na piasku należy rozumieć jako coś niestabilnego, co nie ma szansy przetrwać. Podobnie jest z fundamentem.  Ponieważ wytrzymałość podłoża jest zwykle mniejsza niż wytrzymałość materiału budowlanego, fundamenty rozkładające obciążenie są równomiernie ułożone pod elementami nośnymi konstrukcji. Często są cięższe, sztywniejsze i bardziej odporne na wibracje niż elementy przymocowane do nich lub na nich.

Każdy, kto buduje dom, musi wziąć pod uwagę wszystkie czynniki związane z podłożem, rozmiarem, wagą i statyką by budynek trwał długo i  mógł być przekazywany z pokolenia na pokolenie. Jeśli fundament jest nieodpowiedni, istnieje ryzyko pęknięć w murze, zapadnięcia się domu, zapadnięcia się gruntu lub uszkodzeń spowodowanych mrozem i wilgocią . Inaczej mówiąc, solidny fundament gwarantuje, że obciążenie konstrukcji zostanie przeniesione i równomiernie rozłożone na podłoże. Zasadniczo fundament ma na celu zapobieganie niezamierzonemu ruchowi lub deformacji połączonej z nim konstrukcji. Jego zadaniem jest bezpieczne i bez osiadania przeniesienie wszelkich obciążeń pionowych i poziomych do podłoża. Jego wymiary zależą od rodzaju obciążenia i nośności podłogi. Ponadto musi zapewniać zabezpieczenie przed zerwaniem uziemienia i musi być w tym celu specjalnie zwymiarowany. W mechanice gruntów uszkodzenie gruntu określa się jako boczne oderwanie gruntu na skutek nadmiernej siły. Ściśliwość to cecha gruntu polegająca na zmniejszaniu się jego objętości pod wpływem przyłożonego obciążenia.

 

Opór ścinania gruntów.

Grunty w zasadzie niszczone są przez ścinanie

Zniszczenie wzdłuż powierzchni poślizgu zachodzi, gdy naprężenia styczne osiągną wartość oporu ścinania.

Fundamenty występują w postaci płyt, pali, belek lub po prostu kamieni. Obecnie fundamenty są zwykle wykonane z żelbetu.

 

2. Typy fundamentów

2.1 Fundament bezpośredni, zwany również płytkim, przekazuje obciążenie bezpośrednio z budowli na grunt. Fundamenty bezpośrednie do których zalicza się:

• ławy fundamentowe inaczej fundamenty listwowe przejmują obciążenia zbudowanych na nich ścian nośnych, natomiast nienośne ściany wewnętrzne budowane są najczęściej bezpośrednio na płycie stropowej. Są one najbardziej rozpowszechnione w budownictwie w Polsce. Zwykle są dwukrotnie szersze niż znajdujące się na nich ściany, dzięki temu obciążenie rozkłada się na większej powierzchni. Wymiary i zbrojenie często wynikają z nośności podłoża zapewniając stabilizację w warunkach niejednorodności gruntu. Wykonuje się je najczęściej jako żelbetowe.

Fundament – ławy fundamentowe.

 

• stopy fundamentowe czyli fundamenty pojedyncze lub punktowe stosowane są w przypadku dużych budynków, takich jak hale lub budynki rolnicze. Budynki te są zwykle budowane jako konstrukcje szkieletowe i opierają się na wielu podporach. Stosuje się je pod pojedyncze słupy, filary, kominy. Kształtem zbliżone są do kwadratu lub prostokąta. Wykonuje się je betonowe, czy żelbetowe, w zależności od nośności podłoża.
• płyty fundamentowe lub fundamenty płytowe stosuje się, gdy fundamenty pojedyncze lub ławy fundamentowe nie są już ekonomiczne ze względu na duże obciążenia konstrukcyjne lub nakład pracy jest znacznie mniejszy. Zazwyczaj stosuje się pod całym budynkiem. Często używa się ich w przypadku, gdy konstrukcja osiada nierównomiernie lub gdy poziom posadowienia obiektu budowlanego znajduje się poniżej poziomu zwierciadła wody gruntowej. Wykonuje się je bezpośrednio na gruncie.

Fundament – płyta fundamentowa.

 

• ruszty fundamentowe stosowane na gruntach słabo nośnych jako fundamenty słupów w obiektach wrażliwych na nierównomierne osiadania podłoża. Jest to układ krzyżujących się ław fundamentowych przecinających się pod kątem prostym o założonej sztywności i odpowiednio zaprojektowanej nośności na zginanie. Odznaczają się wysoką trwałością i bardzo równomiernie rozkładają obciążenia. Dzięki temu, zapewniają równomierne osiadanie podłoża aż do uzyskania odpowiedniej stabilności.
• skrzynie fundamentowe przypominają swoja konstrukcją monolityczną skrzynię zbudowaną z żelbetowych ścian podłużnych i poprzecznych oraz płyt u dołu i góry ścian co zapewnia bardzo dużą sztywność. Konstrukcja taka łączy się ze ścianami i stropem najniższej kondygnacji budynku przede wszystkim w przypadku wysokich budynków ponieważ jest w stanie znosić nawet duże obciążenia. Często stosowany na terenach szkód górniczych.
• bloki fundamentowe to zwykle przyczółki mostowe które służą do wznoszenia ścian fundamentowych i piwniczych. Stosuje się je do budowy słupów, podmurówek pod ogrodzenie, murków, ścian działowych. Bloki muszą być mocne, trwałe, wytrzymałe na ściskanie.

2.2 Fundament pośredni, zwany również głębokim, przenosi obciążenia na głębokie warstwy gruntu w sytuacji, gdy te znajdujące się blisko powierzchni charakteryzują się niewystarczającą nośnością, stabilnością lub jeśli grunt został osłabiony. Fundamenty pośrednie do których zalicza się:

• słupy fundamentowe, które są prostokątne lub okrągłe. Wykonuje się je poprzez wprowadzenie słupa żelbetowego do odwiertu i osadza się je na głębokości , w której grunt jest stabilny i zapewni bezpieczne rozprowadzanie obciążeń.
• pale fundamentowe, które są wbijane lub umieszczane w pionowym odwiercie. Składają się z trzech części: spodu pala, trzpienia oraz głowicy pala. Na głowicy pala można oprzeć fundament właściwy, który będzie przekazywał obciążenia na pal, a ten natomiast odprowadzi je do głębszych warstw gruntu lub na przykład do warstwy skał znajdujących się na głębokości kilku metrów. Pale mogą być betonowe, stalowe, drewniane lub kompozytowe.
• pale zawieszone to w ogromnej większości przypadków pale z betonu, które nie wspierają się na stabilnym podłożu – skalnym lub ze zwartej gliny. W ich przypadku obciążenia z budynku przenoszone są na podłoże poprzez tarcie wzdłuż powierzchni bocznej pala, czyli pobocznicy.
• studnie fundamentowe które stosuje się w przypadku ciężkich budynków oraz mało nośnego gruntu. To betonowe kręgi, które są umieszczane na odpowiednią głębokość. Wolne przestrzenie pomiędzy studniami można uzbroić lub bezpośrednio zalać betonem lub zaprawą cementową wymieszaną z gruzem. Na szczycie studni fundamentowych układa się właściwy fundament. Studnie to bardzo popularny fundament pośredni cieszący się sporą popularnością ze względu na umiarkowane koszty, jak również proste i szybkie wykonanie.
• ściany szczelinowe to konstrukcje żelbetowe, powstałe w wyniku zabetonowania wykopanej w gruncie szczeliny, do której uprzednio wprowadzano zbrojenie. Wykop wykonywany jest w osłonie zawiesiny bentonitowej, zabezpieczającej jego stateczność podczas głębienia i betonowania.

Jak z tego opisu typu fundamentów widać w budownictwie istnieją dwa główne rodzaje fundamentów: fundamenty bezpośrednie (płytkie) i fundamenty pośrednie (głębokie). Przy fundamentach płytkich ciężar budynku i obciążenia konstrukcyjne przenoszone są na powierzchnię fundamentów i rozkładają się na dużej powierzchni gruntu. W przypadku głębokich fundamentów obciążenie konstrukcyjne jest przenoszone w głąb obszaru fundamentów za pomocą pali. Głęboki fundament stosuje się, gdy wierzchnia warstwa gleby jest zbyt miękka lub wodnista, aby stworzyć stabilną podstawę dla budynku. W tym przypadku pale służą do zakotwienia fundamentu głębiej w gruncie i przeniesienia tam obciążenia.

Warto także pamiętać o głębokości przemarzania. Ponieważ żaden budynek nie może funkcjonować bez mrozoodpornego fundamentu, ujemne temperatury w żadnym wypadku nie mogą dosięgać fundamentów (ławy fundamentowej). Jeżeli tak się stanie, zamarzająca woda znajdująca się w podłożu może wypychać fundamenty, powodując na przykład pękanie ścian. W związku z tym górna krawędź fundamentu musi się znajdować poniżej granicy przemarzania. W niektórych regionach Polski głębokość przemarzania może wynosić nawet ok. 140 cm.

Dlatego jeżeli nie chcesz wykonywać tak głębokiego wykopu i dodatkowo nie istnieją żadne przeciwwskazania natury geotechnicznej, warto zastanowić się nad płytą fundamentową.

 

3. Od czego zależy wybór typu fundamentów?

OK. Poznaliśmy typy fundamentów, ale problem jaki fundament masz wybrać przy budowie domu pozostał. Ważnym w tym momencie staje się pytanie „od czego zależy wybór właściwego fundamentu?”

Zanim zdecydujemy się na wykonanie lub nawet zaprojektowanie fundamentów, warto przygotować raport dotyczący gruntu, który zdobędziemy dzięki badaniom geotechnicznym, na podstawie  których możliwe będzie określenie struktury gruntu, jego solidności, strefy przymarzania, a także głębokości wód gruntowych. Przedstawienie opinii geotechnicznej jest obecnie jednym z warunków koniecznych do uzyskania pozwolenia na budowę domu. Badania gruntu dokonują eksperci ds. gleby, którzy badają rodzaj gleby, teksturę i przepuszczalność wody . Podczas kopania wykopu i kładzenia fundamentów istotne jest, czy grunt składa się ze skał, materiału niespoistego lub spoistego czy materii organicznej.

Badanie gruntu polega na wykonaniu na działce kilku odwiertów.

 

W pewnych okolicznościach może być konieczne ulepszenie gleby. Jeżeli raport dotyczący gruntu nie wykaże wystarczającej nośności gruntu lub niekorzystnych odkształceń lub przepuszczalności wody, należy podjąć działania naprawcze. Może to polegać na zagęszczaniu gleby, wymianie gleby lub mieszaniu gleby z innym materiałem.

Przy wyborze typu fundamentów znaczenie ma również rodzaj budynku – jego kubatura, powierzchnia zabudowy, ciężar, jak również to, czy będzie on posiadał podpiwniczenie.  Projekt domu zawiera domyślne rozwiązanie dotyczące fundamentów adekwatne dla danego typu budynku przy założeniu korzystnych warunków wodno-gruntowych. Każdemu projektowi budowlanemu towarzyszy zwykle architekt lub inżynier budownictwa który przeprowadza adaptację danego projektu do uwarunkowań na konkretnej działce budowlanej. Jeśli kierownik budowy lub architekt uzna to za konieczne, to wskaże  inny rodzaj fundamentów, który sprawdzi się w tych konkretnych warunkach.

 

4. Jaki fundament wybrać?

 Podczas wyboru projektu domu do realizacji trzeba się zdecydować na jedną z opcji posadowienia budynku, czyli wybrać rodzaj fundamentu. W przeszłości dylematu o rodzaju fundamentu w zasadzie nie było, ponieważ większość inwestorów decydowała się na tradycyjny sposób posadowienia czyli ławy i ściany fundamentowe. Jednakże w ostatnich latach coraz bardziej popularne stają się płyty fundamentowe. Z roku na rok przybywa wykonawców, którzy wiedzą, jak prawidłowo zbudować płytę. Mimo że technologia wykonania płyty jest coraz bardziej znana wykonawcom, jednak podczas jej wykonywania nierzadko popełniane są błędy, które na trwałość konstrukcji  mogą negatywnie wpływać.

Fundament tradycyjny – ława i ściana z bloczka betonowego.

 

 Wykonanie płyty fundamentowej – w przeciwieństwie do budowy ławy – we własnym zakresie z użyciem zwykłej betoniarki kupionej na potrzeby budowy jest bardzo złym pomysłem. Przygotowanie samodzielnie mieszanki betonowej dokładnie o parametrach jak wskazane w projekcie jest nie osiągalne jak w tedy gdy korzystamy z usług profesjonalnej betoniarni. Poza tym w przypadku płyty jeśli popełnimy jakiś błąd na przykład w związku z wyprowadzeniem jakichś instalacji pod płytą jak wodno kanalizacyjne to poprawa tego typu problemu jest bez porównania bardziej skomplikowane i pracochłonne niż w chwili gdy zdecydowaliśmy się na budowę w oparciu o ławy. Ze względu na obecność w płycie obliczonego i dobranego zbrojenia (podwójnego lub rozproszonego), a do tego odpowiedniej grubości termoizolacji powinniśmy powierzyć wykonanie tego typu podstawy domu doświadczonemu specjaliście. Wszystko to sprawia, że płyta jest droższym rozwiązaniem, niż ława z podkładem.

Fundament – płyta fundamentowa.

 

Warianty płyta czy ława różnią się sposobem i czasem wykonania, a także nakładami finansowymi, ale do podjęcia optymalnej decyzji niezbędne jest przeprowadzenie badań gruntu na działce. Pozwolą one ustalić, jakie warunki gruntowe są na posesji i w zależności od nich, podjąć ostateczną decyzję.

Płyta fundamentowa  jest idealnym rozwiązaniem na gruntach o różnej nośności, a także tam, gdzie poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki. Obciążenie przenoszone na grunt przez płytę jest równomiernie rozłożone, co może być problemem dla ławy gdy zdecydujemy się budować dom na podłożu o różnych poziomach nośności. Dlatego gdy nie wiemy, na jaki rodzaj fundamentu się zdecydować to powinien się tym zająć specjalista, a nie my sami (inwestor). Ostateczna decyzja powinna zostać podjęta po konsultacji z geodetą oraz projektantem domu i kierownikiem budowy który często posiada uprawnienia konstruktora.

Podsumowując, jest to oczywiście luźna sugestia, możemy przyjąć:

• warunki gruntowe są dobre, a my mamy ograniczone fundusze, to powinniśmy zastanowić się nad ławą.
• warunki gruntowe są niezbyt korzystne, płyta może być lepszym rozwiązaniem.

 W praktyce oznacza to, że fundament powinien zapewniać stabilność danej konstrukcji i jednocześnie gwarantować, że jej osiadanie będzie równomierne i nie spowoduje np. popękania ścian czy stropów.

 

5. Fundament – Ławy fundamentowe.

Ten rodzaj fundamentów czyli ławy fundamentowe jest wybierany przez większość inwestorów. Mają one postać poziomych belek wykonanych z żelbetu. Są umiejscowione pod ścianami nośnym budynku, czyli zewnętrznymi i niektórymi wewnętrznymi, np. stanowiącymi oparcie belek stropowych.

Ława sięga co najmniej 80 centymetrów w ziemię, a w niektórych zimniejszych regionach kraju nawet 140 cm i zwykle ma dwukrotnie większą szerokość niż znajdujące się na nim ściany. Wymiary i zbrojenie często wynikają z nośności podłoża i wykonywane są z betonu towarowego C12/15 bądź C16/20. Do zbrojenia wykorzystuje się natomiast cztery stalowe pręty średnicy 12 mm, powiązane strzemionami średnicy 6 mm, w odstępach co 30 cm. Taka ława ma przeważnie przekrój prostokąta o wysokości 30-50 cm i szerokości 40-100 cm.

Parametry ław, takie jak wymiary, rodzaj betonu i stali, a także głębokość posadowienia budynku określa konstruktor, biorąc pod uwagę nośność gruntu, strefę klimatyczną, w której zlokalizowany jest dom, poziom wody gruntowej, a także obciążenia, jakie będą musiały przenosić.

Fundament – ława fundamentowa – przekrój i warstwy.

 

5.1 Zalety i wady ław fundamentowych.

Zalety

• Niższa cena w porównaniu z płytą czy inną konstrukcją.
• Dostępna bardzo liczna grupa fachowców – brak problemu ze znalezieniem ekipy wykonawczej.
• Od dziesięcioleci ława uważana jest za solidną i stabilną powierzchnię.
• Istnieje możliwość montażu nienośnej płyty podłogowej piwnicy.
• Ławy fundamentowe nie muszą być koniecznie izolowane.
• Zużycie materiału jest mniejsze niż w przypadku fundamentu płytowego, ponieważ cała powierzchnia podstawy nie musi być betonowana.

Niedogodności

• Fundament ten opiera się na stabilnych glebach.
• Ława nie sprawdzi się w miejscach, gdzie panują trudne warunki gruntowe.
• Budowa trwa około 4 tygodni.

5.2 Z czego wykonać ściany fundamentowe?

Jeśli już napisałem Wam o ławach fundamentowych to nie mogę nie wspomnieć o ścianie fundamentowej do dopiero wtedy to połączenie tworzy cały tego typu fundament. Ściana fundamentowa, jak sama nazwa wskazuje, jest to ściana, która stanowi element nośny budynku. Jej zadaniem jest przenoszenie obciążeń na ławy fundamentowe, a dopiero z nich na grunt.

Ściany fundamentowe można wykonać z:

• Beton wylewany – wykonujemy je jako monolityczne wylewane z betonu  w deskowaniu, najwygodniej z użyciem szalunków wielokrotnego użycia. Jeśli obciążenia generowane przez budynek nie będą zbyt duże, zbrojenie takich ścian nie jest konieczne. Beton jednak powinien być klasy  C12/15, C16/20 lub C20/25, w zależności od tego, jaka musi być wytrzymałość na ściskanie i należy zamawiać go z wytwórni betonu. Beton z betoniarni  posiada bowiem odpowiednie parametry techniczne których nie osiągniemy w przypadku samodzielnego robienia betonu na placu budowy. W betoniarni możemy poprosić by dodali nam do całości mieszanki środek by otrzymać beton wodoszczelny o mniejszej nasiąkliwości. To dobre rozwiązanie w przypadku problematycznych warunków wodno-gruntowych.

Ściana fundamentowa wykonana z wylewanego betonu ma dużą wytrzymałość, ale przez konieczność wykonania deskowania, wydłuża roboty budowlane.

Fundament – ława i ściany z wylewanego betonu monolitycznego.

 

• Bloczki betonowe – ściany wykonane fundamentowe murowane z bloczków betonowych są najpopularniejszym i najtańszym rozwiązaniem zwłaszcza w budownictwie jednorodzinnym. Bloczki z betonu dobrej jakości są bardzo wytrzymałe na ściskanie15MPa lub 20MPa oznaczone odpowiednio C12/15 lub C16/20. Muruje się je podobnie jak zwykłe ściany, nie potrzeba więc szalunków, jedynie stosuje się zaprawę wyłącznie cementową, a nie cementowo-wapienną. Dodatek wapna do zaprawy umożliwia nadmierne wchłanianie wody przez wapno i całą ścianę. Ściana z bloczków jest mniej odporna na działanie wody niż monolityczna betonowa (wylewana w szalunku).

Fundament – ściana fundamentowa z bloczka betonowego.

 

• Pustaki szalunkowe (zasypowe) – ściany fundamentowe wykonane są ze specjalnych pustaków, czyli bloczków pustych w środku, są one elementem pośrednim pomiędzy ścianą żelbetową a murowaną, po ustawieniu ich wypełnia się je zbrojeniem i mieszanką betonową, dla której są tzw. szalunkiem traconym czyli ściana nie wymaga dodatkowo wykonywanych szalunków np. z desek. Stosowane są głównie w budynkach z piwnicą, ponieważ dzięki zbrojeniu mogą bezpiecznie znieść napór gruntu.

Fundament – ściana fundamentowa z bloczka zasypowego.

 

• Bloczki keramzytobetonowe – wyróżniają się lepszymi od betonowych parametrami termicznymi, ale są od nich mniej wytrzymałe i bardziej wrażliwe na działanie wody. Nie powinno się więc stosować ich na fundamenty budynków, wokół których wody gruntowe mogą sięgać okresowo powyżej ław. Bloczki z keramzytobetonu są lekkie, wytrzymałe i charakteryzują się odpornością na wilgoć, pleśń i grzyby.
• Kształtki styropianowe – to najmniej rozpowszechnione rozwiązanie. W możliwościach konstrukcyjnych przypominają klocki “Lego”. Ustawia się je podobnie jak pustaki zasypowe, a specjalne zamki pozwalają na szczelne i trwałe łączenie poszczególnych kształtek bez użycia kleju, a następnie wypełnia się je mieszanką betonową o klasie C12/15. Po jej związaniu, uzyskuje się ścianę betonową obustronnie izolowaną styropianem. W tym przypadku również mamy do czynienie z szalunkiem traconym.

Fundament – ściana fundamentowa z zalewanych betonem kształtek styropianowych.

 

• Cegły, pustaki, kamienie – czyli ściany fundamentowe murowane z pojedynczych elementów. Do ich wykonania potrzeba dużo czasu i ponosi się przy tym niemałe koszty.

5.3 Izolacja ściany fundamentowej przed wilgocią.

Ściany fundamentowe są najważniejszym elementem przegród zewnętrznych budynku, dlatego z pewnością zasługują na szczególną uwagę głównie z uwagi że dotykają otaczającej je ziemi. Ściany fundamentowe trzeba zabezpieczyć przed wodą gruntową i wilgocią. Dostępnych jest wiele produktów izolacyjnych i wodoodpornych obróbek powierzchni, które łagodzą problemy związane z wilgocią w przypadku ścian poniżej poziomu gruntu. W tym celu wykonuje się dwa rodzaje izolacji – poziomą, która zabezpiecza ściany parteru przed podciąganiem kapilarnym i pionową, chroniącą ściany fundamentowe przed wodami opadowymi i gruntowymi.

• Hydroizolacja pozioma – układana na wierzchu w poprzek ław i ścian fundamentowych. Izolacją poziomą jest też hydroizolacja płyty fundamentowej lub podłogi na gruncie. Ten rodzaj izolacji fundamentów chroni przed podciąganiem wody w górę. Wykonuje się ją z dwóch warstw papy asfaltowej bądź z przeznaczonej do tego folii hydroizolacyjnej.
• Hydroizolacja pionowa – zabezpiecza pionowe powierzchnie fundamentów. Ten rodzaj izolacji fundamentów powoduje, że woda nie wnika w ściany fundamentowe lub ściany piwnic. Izolacja pionowa może być wykonana na różne sposoby – typ lekki, średni lub ciężki.

Wybór typu izolacji fundamentów przed wilgocią zależy od tego jak dużo tej wilgoci jest w gruncie i jaki jest sam grunt.

• Hydroizolacja typu lekkiego – stosuje się ją tylko gdy grunt jest przepuszczalny (piaszczysty), a poziom wody gruntowej niski i znajduje się poniżej poziomu posadowienia. Do wykonania takiej izolacji wykorzystuje się półpłynne masy bitumiczne (lepiki, emulsje, zaprawy, masy asfaltowe), które po naniesieniu (najczęściej dwóch warstw) na ściany fundamentowe tworzą elastyczną i wodoszczelną powłokę przeciwwilgociową. Warto również zaizolować fundament również od środka stosując do tego odpowiedni środek nieraz inny niż ten do izolacji ściany fundamentowej od zewnątrz. Warto dowiedzieć się jaka jest różnica między zwykłym dysperbitem, a masą KMB. Na polskim rynku można znaleźć wiele środków jak masy KMB lub PMBC, a także wiele odmian dysperbitu. Niektóre z nich to produkty nie zawierające rozpuszczalników zwane bitumami wodnymi nie degradującymi styropianu XPS lub EPS.

Masa bitumiczna do izolacji fundamentów.

 

• Hydroizolacja typu średniego – robiona jest, gdy grunt jest przepuszczalny lub nieprzepuszczalny (gliniasty) i poziom lustra wody jest poniżej fundamentów, ale z możliwością okresowego podnoszenia się wody gruntowej do poziomu posadowienia budynku. Izolację przeciwwodną typu średniego można wykonać z mas asfaltowych ale w większej ilości nanoszonych warstw, choć zazwyczaj stosuje się dwie warstwy pap asfaltowych bądź folię hydroizolacyjną. Najlepiej nadają się do tego papy termozgrzewalne lub samoprzylepne na osnowie z tkaniny poliestrowej bądź włókna szklanego. Taki produkt można ułożyć tylko w jednej warstwie i nie trzeba go przyklejać do podłoża.

Hydroizolacja – papa specjalistyczna do izolacji fundamentów.

 

• Hydroizolacja typu ciężkiego (przeciwwodna) – stosuje się ją wyłącznie w budynkach podpiwniczonych, gdy grunt jest nieprzepuszczalny (gliniasty), a poziom wody gruntowej wysoki lub okresowo podnoszący się i woda wywiera napór na ściany fundamentowe. Izolację tego typu projektuje się indywidualnie dla budynku gdy występują bardzo niesprzyjające warunki gruntowe i może przyjąć różną postać. Jednym z wariantów jest zastosowanie trzech warstw grubej papy, układanej na przemian z przesunięciem warstw i zabezpieczonych murowaną ścianką dociskową. Mogą to być specjalistyczne zaprawy hydroizolacyjne zbrojone siatką, bentonit czy beton wodoodporny. Izolacja typu ciężkiego jest bardzo kosztowna i skomplikowana w realizacji, dlatego w trudnych warunkach gruntowych, terenach podmokłych lepiej zrezygnować z posiadania piwnicy.

Jeśli na działce występuje wysoki poziom wody gruntowej oraz woda zaskórna pochodząca z opadów atmosferycznych przesączająca się przez grunt i zatrzymywana w warstwie gruntów o słabej przepuszczalności stanowi zagrożenie dla podziemnych części budynku, trzeba zaplanować drenaż opaskowy. Dzięki niemu nadmiar wody z pasa gruntu otaczającego budynek zostaje odprowadzona na bezpieczną odległość. W tym celu wykonując wykop na ściany fundamentowe należy wykonać go szerszym o ok. 0,5 m, w którym umieszcza się geowłókninę i system rur drenarskich perforowanych do których wpływa nadmiar wody. Rury zasypuje się żwirem. System musi być podłączony do studzienek rewizyjnych i studni chłonnych lub do kanalizacji zbiorczej jeśli nasza posesja ma do niej dostęp.

Drenaż opaskowy. Rura perforowana zabezpieczona geowłókniną w obsypce żwirowej której zadaniem jest zbieranie nadmiaru wody.

 

6. Fundament – Płyta fundamentowa.

Płyta fundamentowa jest często stosowana w nowoczesnych domach energooszczędnych i pomaga osiągnąć parametry domu pasywnego. Jeśli chcesz budować energooszczędnie , płyta podłogowa to najlepszy sposób na nowoczesne docieplenie. Dzięki temu fundamentowi cały budynek jest podparty grubą warstwą zbrojonego betonu, którego grubość nie przekracza zazwyczaj 20 cm, przy czym nie jest to całkowita grubość tego rodzaju konstrukcji, ponieważ w jej skład wchodzą:

• podbudowa – na zagęszczonym mechanicznie żwirze usypuje się warstwę pospółki lub piasku grubości 15-30 cm lub wykonuje się podkład z chudego betonu,
• termoizolacja – tworzy ją styropian o grubości 15-30 cm,
• żelbetowa płyta nośna – zazwyczaj ma grubość 12-20 cm, jej dokładne parametry i rozmieszczenie zbrojenia określa projektant,
• wylewka wyrównawcza – cienka warstwa z masy samopoziomującej,
• posadzka.

Fundament – płyta fundamentowa – przekrój i warstwy.

 

Największą zaletą płyty jest to, że odpowiednio zbrojona, jest bardzo stabilna i obciążenia rozkładają się na większą powierzchnię równomiernie, a nie liniowo, jak ma to miejsce przy tradycyjnych fundamentach. Jest więc polecana na działki, gdzie są niesprzyjające warunki gruntowe. Z powodzeniem można ją stosować na gruntach niejednorodnych, o różnej nośności.

Na korzyść płyty przemawia również krótszy czas budowy – 4-5 dni, w porównaniu do ok. 4 tygodni, jakie zajmuje wykonanie ław i ścian fundamentowych. To dzięki temu, że prace ziemne prowadzi się w ograniczonym zakresie, niemal na poziomie gruntu nie ma prawie żadnych problemów z wodami gruntowymi, czyli wilgocią i pleśnią. W innych krajach takie płyty są wykonywane na głębokości około 30 cm, jednak polskie normy nakazują, by fundamentowanie zrobione zostało przynajmniej 50 cm poniżej poziomu terenu. Ponadto odpowiednio ocieplona płyta jest równocześnie gotową podłogą na gruncie.

Doskonałym, wyraźnym przykładem do czego można wykorzystać płytę fundamentową jest wykonanie w oparciu o nią płytowego fundamentu grzewczego (płyta termiczna). W zbrojonej betonowej płycie można zatopić kanały powietrzne lub rury grzewcze, podobnie jak to się dzieje w ogrzewaniu podłogowym, które są zasilane z jednostki grzewczej, a cyrkulację powietrza zapewnia wentylator. Taka płyta pełni rolę właściwej podstawy domu, ale także systemu grzewczego dla parteru budynku.

System ogrzewania podłogowego. Rury zalane w grubości płyty do powietrznego rozprowadzenia ciepła np. rury systemu LEGALETT.

 

6.1 Zalety i wady płyty fundamentowej.

Zalety

• Płyta podłogowa jest bardziej opłacalna niż piwnica.
• Fundament to oszczędność czasu – płytę podłogową można przygotować w około 4-5 dni.
• Betonowy korpus jest izolowany i dzięki temu służy jako urządzenie magazynujące energię.
• Można ją wykonywać tam, gdzie jest wysoki poziom wód gruntowych.
• Ciężar rozkłada się równomiernie na podłodze.
• Kompensowane są własne ruchy podłoża.

Niedogodności

• Bez piwnicy utracone są możliwości przechowywania – być może trzeba będzie zaplanować większy dom.
• Niezbędny jest beton wyższej jakości.
• Dodatkowa izolacja podłogi nie jest opcją, ale koniecznością. W przeciwnym razie wystąpią duże straty ciepła i ogromne koszty ogrzewania.
• Wymaga poniesienia wyższych nakładów finansowych.
• Do jej wykonania trudniej jest znaleźć doświadczoną ekipę.

 

6.2 Izolacja płyty fundamentowej przed wilgocią.

W przypadku płyty fundamentowej hydroizolację układa się najczęściej na ociepleniu, czasem także pod nim. Izolacja przeciwwilgociowa jak zawsze ma zapobiegać przenikaniu wilgoci atmosferycznej, pary wodnej lub kapilarnie wchłanianej wody z gleby do struktury fundamentu. Wilgoć może prowadzić do szeregu problemów, takich jak degradacja materiałów, pleśń, osłabienie struktury oraz pogorszenie warunków wewnątrz budynku.

Izolacja przeciwwilgociowa fundamentu może obejmować różne materiały i metody. Oto kilka przykładów:

• Mata bentonitowa – hydroizolacja typu ciężkiego – bentonitowa hydroizolacja pozioma oraz obwodowa płyty fundamentowej – polecana w sytuacjach występowania wysokiego poziomu zagrożenia wodami gruntowymi.
• Masa bitumiczna – metoda polega na nałożeniu kilku warstw masy bitumicznej na powierzchnię płyty fundamentowej. Warstwy te są następnie zgrzane palnikiem gazowym lub klejone specjalnym klejem. Takie rozwiązanie jest trwałe i skuteczne, ale wymaga odpowiedniego przygotowania powierzchni podłoża i specjalistycznego sprzętu.
• Membrany hydroizolacyjne – polimerowe i bitumiczne – metoda polega na ułożeniu specjalnej folii izolacyjnej na powierzchni płyty fundamentowej. Folie te są zwykle wykonane z bitumów, polietylenu lub polipropylenu i mają bardzo dobre właściwości izolacyjne. Takie rozwiązanie jest stosunkowo łatwe w wykonaniu, ale wymaga dokładnego zabezpieczenia folii przed uszkodzeniem. Polecanymi materiałami są tu grube hydroizolacyjne folie polietylenowe lub membrany EPDM.

Hydro izolacja płyty fundamentowej. Folia EPDM.

 

• Beton wodoszczelny – z materiału hydroizolacyjnego można całkiem zrezygnować. Trzeba jednak spełnić pewien warunek. Fundamenty muszą mieć konstrukcję monolityczną, a do ich budowy trzeba użyć betonu wodoszczelnego – oznaczanego W4, W6, W8. Taka mieszanka jest nieco droższa od zwykłej. 1 m3 betonu C20/25 kosztuje 250-300 zł (luty 2024), a dopłata za beton klasy W8 to 20-25 zł/m3.
• Drenaż – w niektórych przypadkach stosuje się systemy drenażu przeciwwilgociowego , który odprowadza wodę z obszaru wokół fundamentu. Drenaż może być realizowany za pomocą rur drenażowych lub mat drenażowych, które kierują wodę do studzienek lub innych punktów odpływu.
• Taśmy uszczelniające – uszczelnienie połączeń – wszelkie połączenia i miejsca, gdzie płyta fundamentowa łączy się z innymi elementami konstrukcyjnymi jak ściany czy słupy, powinny być uszczelnione, aby zapobiec wnikaniu wilgoci. W tych sytuacjach stosuje się różnego rodzaju taśmy uszczelniające lub wkładki uszczelniające do betonu.

Obecnie budowane płyty fundamentowe najczęściej izoluje się termicznie od spodu. Umożliwia to odcięcie całego budynku od temperatury i wilgoci z gruntu. Materiał izolacyjny musi więc być odporny na wilgoć i wytrzymały. Dlatego tak ważna jest ocena gruntu pod fundamentem oraz prawidłowe przygotowanie podłoża. Stosując standardowe rozwiązania przy budowie płyty fundamentowej tworzymy warstwy – płyty XPS i EPS – pod płytą, odpowiednio zagęszczona podbudowa, a czasami dodatkowo układa się warstwę chudego betonu. Możemy jednak zrezygnować z podbudowy i izolacji termicznej pod płytą jeśli zdecydujemy się na wykorzystanie granulowanego szkła piankowego. W przypadku stosowania granulatu pianki szklanej nie jest konieczna zwykła konstrukcja warstwowa w celu izolacji od podłoża. Płytę fundamentową można wylać bezpośrednio na granulat pianki szklanej. W zależności od wilgotności resztkowej do podłoża należy przymocować folię.

• Granulat szkła piankowego – to nowoczesny, przyjazny dla środowiska naturalnego materiał stworzony w całości lub znacznej części ze stłuczki szklanej z recyklingu. Ma więc wiele cech zwykłego szkła – jest bardzo twardy, niepalny, mrozoodporny, niewrażliwy na wilgoć, korozję, gnicie i rozkład. W procesie spieniania szkła w jego strukturę jest wprowadzane powietrze i uwiezione w jego masie. Spieniony materiał staje się wtedy hydro i termo izolatorem. Jego współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda) wynosi 0,07-0,08 W/(m∙K). Taka izolacja nie traci swoich właściwości, nawet pod znacznym obciążeniem jakim jest budynek. Zazwyczaj pod płytę w domu jednorodzinnym stosuje się 40-centymetrową warstwę granulatu (po zagęszczeniu). Pozwala to osiągnąć współczynnik przenikania ciepła U płyty na poziomie 0,2 W/(m2∙K).

Hydro i termo izolacja płyty fundamentowej. Granulat szkła piankowego.

 

Wykonanie hydroizolacji na płycie fundamentowej nie jest trudne, wymaga jedynie dokładności oraz pewnego doświadczenia w jej doborze i ułożeniu. Przy dobrze wykonanej izolacji przeciwwilgociowej, płyta fundamentowa doskonale znajdzie również zastosowanie na gruncie podmokłym i wysokim poziomem wód gruntowych.

 

7. Jak wykonać ocieplenie fundamentów.

Dobra wydajność energetyczna każdego budynku zaczyna się od podstaw. Montaż izolacji fundamentów domu powinien być istotną częścią każdego projektu budowy domu.

Obecne standardy i nasze oczekiwania znacznie się zmieniły co do izolacji fundamentów czy całego budynku. Dziś układamy podłogi drewniane, kamienne czy porcelanowe na ogrzewaniu podłogowym, dzięki czemu czujemy się komfortowo pod stopami ale to oznacza, że potrzebujemy zadbać o lepsze izolacje też te od gruntu.

Właściwa izolacja fundamentów nie tylko dodatkowo zabezpieczy konstrukcję domu, ale także poprawi jego parametry cieplne, zapewniając warstwę ochrony termicznej od wpływów zewnętrznych. Mianowicie powszechnie wiadomo, że ziemia pod budynkiem czyli pod jego fundamentem  jest doskonałym źródłem zimna i wilgoci ze względu na wszystkie naturalne procesy zachodzące w glebie, takie jak ruch wody, osadzanie się soli itp. Dlatego ważne jest, aby izolować  się od wymienionych procesów i utrzymywać je z dala od konstrukcji budynku. Będzie to również prowadzić do praktycznych i ekonomicznych korzyści w postaci niższych rachunków za ogrzewanie, ponieważ temperatura wewnętrzna będzie znacznie bardziej komfortowa i znośna, zarówno w piwnicy, jak i na parterze.

Wybierając izolację termiczną dla fundamentów, będzie ona zależała od różnych czynników, w tym od obszaru klimatycznego, tego, jak i czy w ogóle wykonujemy ogrzewanie dolnej podłogi (na gruncie), czy podłoga będzie izolowana i od tego co jest prawdopodobnie najważniejsze to – czy masz do czynienia z płytą fundamentową – czy może z ławą i ścianą fundamentową.

W obu scenariuszach rodzaj izolacji musi mieć odpowiednią gęstość, aby wytrzymać przyłożone obciążenia. Musi także charakteryzować się niską absorpcją wody i ogólnie być odpornym na zanieczyszczenia, zwłaszcza tam, gdzie jego części lub całość znajdują się pod membraną odporną na wilgoć (DPM).

Dlatego najczęściej stosowanymi produktami są styropian ekspandowany (EPS), który jest formowany z kulek styrenu ekspandowanego; lub polistyren ekstrudowany (XPS), który jest jednorodną pianką komórkową. Możesz również rozważyć zastosowanie sztywnych płyt (PIR) w okładzinie AL (aluminium) wypełnianych pianką poliizocyjanuratową, najczęściej stosowanych w budynkach mieszkalnych, gdy jest mało miejsca na izolację.

Termo izolacja fundamentów. Płyta PIR w okładzinie z aluminium AL.

 

Ilekroć Ty lub Twój projektant określacie szczegóły i typ izolacji, ważne jest, aby postępować zgodnie ze wskazówkami technicznymi producenta, aby mieć pewność, że produkt, którego planujesz użyć, będzie odpowiedni do tego zastosowania. Kupując zatem styropian do izolacji fundamentów musimy kierować się podstawowo takimi jego cechami jak :

 

• Termoizolacyjność – współczynniki termoizolacji

• współczynnik przewodności cieplnej (λ) określa on wielkość przepływu ciepła przez daną powierzchnię o określonej grubości gdy różnica temperatur po obu stronach przegrody wynosi 1K. Współczynnik ten wyrażany jest w jednostce W/(m∙K),
• współczynnik przenikania ciepła U określa ile energii (wyrażonej w watach) przenika przez 1 metr kwadratowy przegrody (ściany, dachu, okna, drzwi), gdy różnica temperatury z obu jej stron wynosi 1 K (kelwin). Jednostką współczynnika przenikania ciepła jest W/(m²·K),
• opór cieplny R, wyrażony w (m²∙K)/W, jest odwrotnością współczynnika λ i wskazuje, jak dobrze dany materiał przeciwstawia się przepływowi ciepła. Oblicza się go dzieląc grubość materiału przez lambdę. W praktyce, wyższy opór cieplny R oznacza lepszą izolacyjność termiczną przegrody.

Wszystkie współczynniki izolacyjne różnią produkty pod względem wydajności energetycznej; EPS jest najmniej odporny termicznie, natomiast PIR oferuje najlepsze parametry. Zazwyczaj w przypadku instalacji pod płytą może być potrzebna izolacja EPS o grubości około 150 mm, natomiast w przypadku instalacji nad płytą można zastosować 100 mm izolacji PIR – ale dokładna grubość będzie zależeć od docelowego poziomu efektywności energetycznej i posiadanych przez izolację współczynników przewodności cieplnej, przenikania ciepła czy oporu cieplnego.

Ściana fundamentowa będzie miała możliwie jak najniższy współczynnik przenikania ciepła, jeśli ocieplenie ścian zostanie wykonane od zewnątrz i od wewnątrz. Ograniczy to w ten sposób straty ciepła i wydłuży drogę ucieczki ciepła do gruntu.

 

• Nienasiąkliwość – styropian musi się przede wszystkim charakteryzować niską nasiąkliwością czyli być najlepiej nienasiąkliwy. Jest on narażony na wieloletni kontakt z gruntem, wilgocią, wodą, glonami, grzybami. Pod ich wpływem nie może ulec zawilgoceniu i zniszczeniu bo obniżymy jego termoizolacyjność i zwiększymy straty ciepła. Standardowo płyty styropianu EPS (ekspandowanego), mają nasiąkliwość do 5%, ale są również produkowane płyty hydrofobizowane przeznaczone do ochrony fundamentów, które mają obniżoną nasiąkliwość wodą przy długotrwałym zanurzeniu do 3%, a nawet 2%. Jest to parametr oznaczany przez producentów na opakowaniu lub w kodzie produktu symbolem WL(T). Wybierając styropian na potrzeby izolacji ścian fundamentowych lub pod płytę fundamentową, należy szukać wśród tych oznaczonych Fundament, Aqua, Hydro.

Aby zmniejszyć wpływ wilgoci na izolację to w tym celu można dodatkowo płyty styropianu osłonić arkuszami z foli tłoczonej (folia kubełkowa) lub zbrojonej. Zabezpieczy to dodatkowo ocieplenie przed gryzoniami oraz korzeniami drzew i krzewów.

Folia tłoczona (kubełkowa) do zabezpieczenia termoizolacji fundamentów.

 

• Odporność na ściskanie – styropian pod płytą fundamentową będzie dźwigał ciężar całego budynku, czy położony na ścianie fundamentowej musi dać odpór naporowi gruntu. Przenosząc te obciążenia na grunt, nie może ulec nadmiernemu zgnieceniu, pod wpływem obciążeń, ponieważ wtedy zdecydowanie obniżyłoby się jego parametry cieplne.

Nominalny parametr określający wytrzymałość na ściskanie dla styropianu ekspandowanego (EPS), podaje się przy krótkotrwałych obciążeniach i przy odkształceniu do 10%. W opisie lub kodzie produktu znajdziemy oznaczenie CS(10) z liczbą określającą wytrzymałość, np. 70, 100, 150, 200 kPa, a na opakowaniu napis EPS 70, EPS 100 czy EPS 200. Jeśli mamy jednak do czynienia z długotrwałymi obciążeniami (okres 50 lat) jak to jest w przypadku płyty fundamentowej należy brać pod uwagę odkształcenia do 2%. Jak z tego widać wytrzymałość na obciążenia dla styropianu pod płytę fundamentową musi być ona znacznie większa niż dla styropianu na ściany fundamentowe czy fasadę budynku. Na przykład dla styropianu CS(10)200, czyli EPS 200, wytrzymałość wynosi nawet 6000 kg/m², a dla  styropianu CS(10)60 jest to wartość do 1800 kg/m². Styropiany o zwiększonej nośności są oznaczane Parking, Dach, Podłoga.

Na podstawie wszystkich podanych powyżej parametrów najlepiej wypada płyta PIR, ale biorąc pod rozwagę koszty i rzeczywistość to najlepiej do izolacji fundamentów wybrać polistyren ekstrudowany XPS bo ma on znacznie lepsze parametry techniczne niż polistyren ekspandowany EPS. XPS jest znacznie mniej nasiąkliwy, bardziej wytrzymały na ściskanie oraz cieplejszy, więc pozwala zmniejszyć grubość izolacji. W izolacjach ścian i płyt fundamentowych można stosować zarówno styropiany EPS, jak i XPS czy PIR.

 

8. Koszty fundamentów.

Kluczowym czynnikiem kosztowym przy budowie domu jest z pewnością fundament. Od fundamentów zaczyna się każdą budowę. Są one bardzo ważne, ponieważ wpływają na jakość całego obiektu, który się na nich znajduje. Znaczenie fundamentów odzwierciedla się także w kosztach całej budowy. Jest to bardzo ważna część obiektu budowlanego, dlatego trzeba liczyć się z wysokimi cenami. Szacuje się bowiem, że całkowity ich koszt może sięgać nawet niemal ⅕ ceny za całą budowę.

Oczywiście  na ogólny koszt fundamentów ma wpływ wiele czynników takich jak województwo w którym planujesz budowę (stawki specjalistów za robociznę), jakość materiałów (lepsze produkty, będą wymagały więcej pieniędzy), rodzaj budynku (czy jest piwnica i ile kondygnacji ma planowany dom), grunty występujące na terenie inwestycji (grunty wysadzinowe, gliniaste, podmokłe czy suchy stabilny teren), wyposażenie fundamentów (drenaż opaskowy, dodatkowe instalacje), rodzaj fundamentu (płyta lub ława i ściana) i oczywiście sam projekt fundamentów (kształt, ilość i układ zbrojenia, rodzaj i grubość izolacji termicznej i rodzaj izolacji przeciwwilgociowej).

Z grubsza rzecz biorąc w 2023 roku całkowity koszt fundamentów wliczając w to badanie geotechniczne, materiały do budowy oraz robociznę wynosił około 30 – 45 tysięcy złotych netto dla obiektu o powierzchni parteru 100 m2. Większość domów jednorodzinnych jest zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym dlatego istnieje możliwość skorzystania ze stawki VAT 8%.

Ostateczny koszt fundamentów betonowych zależy od ich rodzaju, rozmiaru, a także cen robocizny i materiałów w Twojej okolicy.

 

8.1 Koszt fundamentów według rodzaju. Płyta fundamentowa.

W 2023/2024 roku średni koszt wykonania płyty fundamentowej wynosił  od 350 do 420 zł/m2 netto. Podane przybliżone koszty odnoszą się dla posadowienia domu o powierzchni płyty wynoszącej 100 m² i przy założeniach, że płyta będzie wykonywana na stabilnym i suchym gruncie, z materiałów ze średniej półki cenowej.

Do tej ceny należy doliczyć dodatkowo:

• wynajęcie koparki – blisko 150 – 200 zł za godzinę pracy koparki z operatorem,
• opłacenie geodety – wytyczenie fundamentów pod dom jednorodzinny 600 zł,
• badanie gruntu – jeden odwiert będzie kosztował od 300 do 450 zł, natomiast za całość zapłacimy od 1200 do 1800 zł.

Cena płyty zawiera projekt, robociznę i wszystkie materiały do budowy kanalizacji, izolacji i konstrukcji płyty (stal i beton).

Płyta fundamentowa.

 

8.2 Koszty płyty fundamentowej w zależności od rodzaju budynku i typu płyty.

Płyta fundamentowa musi być dostosowana do konkretnego budynku. Dom szkieletowy w drewnianej konstrukcji lub zbudowany z gazobetonu i jeszcze do tego parterowy zmniejszy  cenę płyty. Budynek w lżejszej konstrukcji parterowy bez stropów ma mniejsze wymagania co do fundamentów niż budynek np. wielokondygnacyjny z kilkoma stropami. Niniejsze wartości mają charakter informacyjny. Wiele firm posiadających na swojej stronie internetowej kalkulatory kosztów przy określeniu wszelkich parametrów i danych  podają wartość wykonania płyty w przedziale od 480 do nawet 720 zł/m² netto. Przedstawię jednak te informacje które najczęściej są publikowane przez firmy wykonawcze.

• płyta lekka – 350 zł/m² netto – dom parterowy w konstrukcji szkieletowej lub murowanej – w tą wartość wliczone są: projekt, beton C20/25(gr.20 cm), izolacja termiczna EPS 100 (gr.10 cm), zbrojenie górne Ø8 mm i dolne Ø6 mm, podposadzkowe podejścia kanalizacyjne, przepusty.
• płyta standard – 380 zł/m² netto – dom murowany konstrukcja ciężka, jeden strop – w tą wartość wliczone są: projekt, beton C20/25(gr.20 cm), izolacja termiczna XPS 300 (gr.10 cm), zbrojenie górne Ø8 mm i dolne Ø6 mm, podposadzkowe podejścia kanalizacyjne, przepusty.
• płyta ciężka – 420 zł/m² netto – dom murowany konstrukcja ciężka, dwa stropy – w tą wartość wliczone są: projekt, beton C20/25(gr.25 cm), izolacja termiczna XPS 300 (gr.10 cm), zbrojenie górne Ø8 mm i dolne Ø6 mm, podposadzkowe podejścia kanalizacyjne, przepusty.

8.3 Koszty płyty fundamentowej w zależności od materiałów i etapów budowy.

Zastosowane materiały – materiały użyte do realizacji budowy płyty fundamentowej będą miały znaczący wpływ na jej koszty i muszą być bezwzględnie najwyższej jakości. Nie można tu oszczędzać, wszystkie materiały musza posiadać certyfikaty i potwierdzenia ich jakości.  Ceny podstawowych materiałów w 2023/2024 roku.

• stal zbrojeniowa – pręty ze stali B500B – od 2.90 do 3,10 zł/kg netto,
• siatka zbrojeniowa – mata zbrojeniowa, wykonana z drutu żebrowanego o grubości Ø 8 mm Q335 5000×2150 mm, oczko 150×150 mm – od 200 do 210 zł/szt netto,
• beton fundamentowy – beton C20/25 stopień wodoszczelności W8 – od 360 do 415 zł/m³ netto,
• polistyren ekstrudowany (XPS) – styrodur XPS 300 o wytrzymałości na ściskanie 300 kPa/m²  – od 350 do 385 zł/m³ netto,
• styropian ekspandowany (EPS) – styropian fundamentowy wodoodporny EPS 100 HYDRO – od 260 do 325 zł/m³ netto.

 

Grunt na terenie inwestycji – miejmy też na uwadze to że wartość fundamentu  zmieni się znacznie jeśli budynek ma być stawiany na gruncie stabilnym i suchym, a inaczej podmokłym o słabej nośności. Niektóre rodzaje gruntów mogą wymagać dodatkowych zabiegów, np. grunty wysadzinowe takie jak gliny wymagają zbudowania opaski przeciwwysadzinowej co może zwiększyć koszt budowy płyty fundamentowej. Grunt podmokły i niestabilny będzie również wymagał zastosowania grubszej płyty i może grubszego zbrojenia.

Wyposażenie płyty fundamentowej – płyta fundamentowa może zawierać wiele dodatkowego, opcjonalnego wyposażenia które będzie miało wpływ na finalną wartość inwestycji w fundament. Ostateczny koszt może wzrosnąć nawet o 25% w zależności od tego na jakie wyposażenie się zdecydujemy i jakiej jakości materiały użyjemy. Przykładowe dostępne opcje wyposażenia dodatkowego i ich cena:

• opaska drenarska – na całkowity koszt wykonania drenażu wokół budynku ma wpływ kilka składowych. Z wydatkiem 400-800 złotych wiąże się zakup studzienki drenarskiej. Na terenie działki często musimy mieć przynajmniej kilka takich studzienek. Obsypka i materiał filtracyjny, żwir to koszt w granicach od 400 do 600 zł. Koszty robocizny wynoszą około od 80 do 120 zł za wykonanie jednego metra bieżącego opaski.
• opaska przeciwwysadzinowa – styrodur XPS300. Opaska przeciwwysadzinowa to specjalna warstwa materiału izolacyjnego montowana pod płytą fundamentową i na jej obrzeżach. Jej podstawowym zadaniem jest ochrona płyty przed przemarzaniem i wilgocią. Tego rodzaju izolację najczęściej wykonuje się z płyt XPS. Standardowo przyjmuje się, że opaska przeciwwysadzinowa powinna mieć grubość około 20 cm (lub 5-10 cm więcej dla domów pasywnych). Cena wykonania wynosi średnio około 400 zł netto/m².
• mechaniczne zatarcie powierzchni płyty – zacieranie betonu to proces, który ma wiele zalet. Podczas zacierania beton jest posypywany suchą posypką do posadzek betonowych utwardzanych powierzchniowo, która dodatkowo wzmacnia i uszlachetnia powierzchnię. Zacieranie posadzek betonowych od 30 do 50 zł/m² netto.
• system ogrzewania wodnego – najważniejsze elementy to przygotowanie projektu ogrzewania wodnego, rozłożenie folii ekranującej, rozłożenie rurek w płycie fundamentowej, zamontowanie rozdzielacza z przepływomierzami oraz szafki natynkowej, wykonanie próby ciśnieniowej instalacji przed zalaniem płyty. Koszt takiej instalacji to wartość od 80 do 100 zł/m² netto.
• system ogrzewania elektrycznego – najważniejsze elementy wchodzące w skład oferty cenowej to: przygotowanie projektu ogrzewania elektrycznego, rozłożenie folii ekranującej, rozłożenie kabli grzejnych w płycie fundamentowej, rozłożenie przewodów elektrycznych pomiędzy pętlami grzewczymi a rozdzielnią główną, sprawdzenie instalacji przed zalaniem płyty. Koszt takiej instalacji to wartość od 75 do 10 zł/m² netto.
• system ogrzewania powietrznego – najważniejsze elementy wchodzące w skład oferty cenowej to: przygotowanie projektu ogrzewania powietrznego, rozłożenie folii ekranującej, zamontowanie centrali grzewczej wraz z agregatem elektrycznym lub z wymiennikiem wodnym, rozłożenie rur grzejnych w płycie fundamentowej. Koszt wykonania systemu ogrzewania powietrznego to wartość od 120 do 180 zł/m² netto.
• kilka innych koniecznych lub opcjonalnych systemów czy instalacji to np. instalacje wodne, brodziki, odpływy liniowe, a także instalacje do pompy ciepła, kominka, odkurzacza centralnego. Również nie zapominajmy o sprawach jak: obniżenia w płycie pod okna bezprogowe, przygotowanie spadków do odpływów np. w garażu czy wzmocnienia najazdowe. Koszty to już indywidualne ustalenia z wykonawcą, bo nie da się ich określić szacunkowo,

Geodeta – wytycznie fundamentów to średni koszt około 500 – 1500 zł, cena zależy od stopnia skomplikowania projektu,

Zezwolenia – ponieważ budowa fundamentów jest częścią architektonicznego projektu budowlanego domu to musimy zacząć od nabycia  projektu który będzie spełniał nasze oczekiwania czy to pod względem wizualnym czy funkcjonalnym i uzyskać pozwolenie na budowę.

• projekt i pozwolenie na budowę – uzyskanie pozwolenia na budowę to koszt około 17 zł (wydanie zaświadczenia) i w ostatnich czasach nie zmienił się znacząco. Trzeba jednak mieć na uwadze, że koszt ten będzie wyższy bo dojdą nam dodatkowo opłaty skarbowe i tak np. decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu to koszt 598 zł, z kolei za zatwierdzenie projektu zagospodarowania działki lub terenu projektu architektoniczno-budowlanego należy zapłacić 47 zł.
• Zakup gotowego projektu budowlanego to koszt około od 2000 do 4000 zł. Indywidualny projekt budowlany będzie znacznie droższy i będzie zależał od ustaleń z architektem, ale zazwyczaj jego cena zaczyna się od 7000 zł.

Badanie gruntu – zanim będziesz mógł wylać płytę pod fundament, musisz przetestować grunt w miejscu inwestycji. Badanie gruntu powie Ci, jaki rodzaj gleby, jaki jest poziom wód gruntowych i jaki rodzaj fundamentu (jeśli w ogóle) można bezpiecznie wykonać. Test ten nie podlega negocjacjom ponieważ przedstawienie opinii geotechnicznej jest obecnie jednym z warunków koniecznych do uzyskania pozwolenia na budowę domu. Jeden odwiert kosztuje od 300 do 450 zł, natomiast za całość zapłacimy od 1200 do 1800 zł ponieważ potrzebujemy kilku odwiertów w różnych miejscach działki.

 

Badanie gruntu – odwiert.

 

8.4 Koszt fundamentów według rodzaju. Tradycyjny fundament.

Tradycyjne fundamenty (ława i ściana fundamentowa) – czyli mam tu na myśli żelbetowe ławy i betonowe ściany monolityczne wylewane w deskowaniu lub wykonywane jako elementy murowane np. z bloczka betonowego. Ławy zbrojone i wylewane na chudym betonie (najczęściej o grubości 10 cm)  mają szerokość zwykle od 50 do 80 cm, wysokość od 30 do 50 cm. Część nadziemna ściany fundamentowej to z reguły od 30 do 50 cm wysokości, większa  wysokość ma miejsce w przypadku obiektów z podpiwniczeniem. Z kolei wysokość części podziemnej jest uzależniona głównie od warunków gruntowych panujących w miejscu inwestycji, a szczególnie od strefy przemarzania gruntu. Wysokość ściany (część podziemna) kształtuje się w przedziale od 60 cm do 90 cm. Grubość takiej ściany może być różna i zależy od grubości (liczby warstw) ściany nadziemnej, wielkości budynku i ilości kondygnacji. Odpowiednia grubość ściany fundamentowej ma zapewniać optymalne przenoszenie obciążeń z budynku na grunt. W przypadku dwuwarstwowych ścian nadziemia grubość ściany fundamentowej powinna mieć minimum 25 cm. Szacunkowo można przyjąć, że za taką podstawę pod budynek niepodpiwniczony z poddaszem o rzucie parteru 100 m² w dobrze nośnym gruncie piaszczystym w 2023/2024 roku zapłacimy:

• fundamenty tradycyjne lane – ok. 25.000 – 35.000 zł netto
• fundamenty z bloczków betonowych – ok. 20.000 – 30.000 tyś. zł netto

Kwota ta obejmuje materiały z robocizną gdzie średni koszt materiałów na fundamenty pod taki dom to ok. 15.000 – 20.000 zł netto, a robocizna to rząd 8.000 – 12.000 zł netto.

 

8.5 Koszty tradycyjnych fundamentów w zależności od rodzaju ściany fundamentowej.

Ściany fundamentowe można podzielić według rodzaju materiału, z którego zostały wykonane, a także poziomu wód gruntowych na danym terenie. Najczęściej występujące ściany fundamentowe w zależności od materiału to:

• ściany fundamentowe o konstrukcji monolitycznej – konstrukcje takie są wylewane z betonu, najlepiej klasy C12/15, C16/20, C20/25. Dobrym pomysłem jest wykonanie ściany fundamentowej monolitycznej z betonu wodoszczelnego W8. Chociaż będziesz musiał wydać na ten cel nieco więcej pieniędzy, to taki beton charakteryzuje się mniejszą nasiąkliwością od innych. Ściany betonowe, ale z dodatkowym zbrojeniem, stanowią jedność z ławą fundamentową. W przypadku wznoszenia monolitycznej ściany fundamentowej konieczne jest wykonanie deskowania. Ściany fundamentowe żelbetonowe są kosztowne w wykonaniu, ponieważ wymagają wykorzystania dużej ilości betonu, stali, szalunków oraz robocizny. Rzadko spotyka się ściany fundamentowe monolityczne żelbetonowe w budownictwie jednorodzinnym. Ściany fundamentowe monolityczne to wydatek rzędu 300 zł/m3,
• ściany fundamentowe murowane – aby utworzyć strukturę ściany fundamentowej wykonuje się ja z bloczków betonowych lub silikatowych na zaprawie cementowej. Ściany z bloczków betonowych to koszt w graniach od 70 do 120 zł/m², bloczki silikatowe od 100 do 160/m² netto,
• ściany fundamentowe z pustaków szalunkowych – wykonane są ze specjalnych pustaków, które są pustymi w środku bloczkami. Umożliwiają wykonanie ścian fundamentowych warstwowych, ponieważ ścianę muruje się, a następnie układa się zbrojenia i betonuje. W porównaniu ze ścianami żelbetowymi ściany z pustaków szalunkowych nie będą wymagać szalunków. Pustaki zasypowe mają cenę od 90 do 150 zł/m² netto. Tutaj musimy wypełnić ścianę betonem, co tworzy dodatkowy koszt od 190 do 220 zł/m³ netto.

Ściany fundamentowe z pustaków szalunkowych.

 

8.6 Koszty poszczególnych etapów wykonywania tradycyjnych fundamentów.

Tak czy inaczej – zakładając, że musisz wybudować fundamenty pod obiekt o powierzchni ok. 100 m2 – powinieneś przygotować się na kilka wydatków związanych z ich budową i są one opisane poniżej jako kolejne etapy prac:

• badanie gruntu – trzeba liczyć się z kosztem co od 300 do 400zł za jeden odwiert, a że potrzebujemy kilka odwiertów w różnych miejscach działki to całkowity koszt to wydatek od 1200 do 1800 zł. Przedstawienie opinii geotechnicznej jest obecnie jednym z warunków koniecznych do uzyskania pozwolenia na budowę domu,
• geodeta – jego zadaniem jest wytyczenie fundamentów. Średni takiej usługi to około 500 – 1500 zł, cena zależy od stopnia skomplikowania projektu,
• wykop pod fundamenty – roboty ziemne to początek prac przy budowie domu. Koszt wykopu będzie zależał od rodzaju gruntu, powierzchni i głębokości prac, ich trudności, konieczności bądź braku konieczności zagęszczania gruntu:

• koszt ręcznego wykopu pod fundamenty to ok. 150 zł za godzinę pracy,
• koszt wykopu z użyciem koparki z operatorem to od 150 do 200zł za godzinę pracy.
• wylanie chudego betonu – w zależności od terenu i projektu możemy być zmuszeni do podjęcia decyzji o wylaniu warstwy tzw. czystej podbudowy z betonu chudego.
• betonu C8/10, o grubości 10 cm. Za 1 m³ zapłacisz dodatkowo od 280 zł do 320 zł netto. Łączny tej dodatkowej warstwy to około 3 500-4 500 zł dla dom i jego fundamentu.

• deskowanie, szalunek ław fundamentowych – w wykopie po przygotowaniu podkładu z chudego betonu przychodzi czas na wykonanie szalunków w których zostanie następnie ułożone uzbrojone. Szalunki wykonuje się z desek o grubości 3 cm albo z płyt OSB. Można także zastosować płyty MFP o grubości 18 mm.

• deski (tarcica) cena za 1 m³ to od 600 do 800 zł/m³ netto,
• płyty OSB-3, 18 mm, 250×125 (płyta konstrukcyjna do stosowania w środowisku o umiarkowanej wilgotności na zewnątrz i wewnątrz), cena waha się od 20 do 25 zł/m² netto,
• płyty MFP grubość 18 mm, 250×125 cm (ta płyta jest nieco bardziej odporna na wilgoć niż płyta OSB), cena wacha się od 35 do 40 zł/m² netto.
• zbrojenie ław fundamentowych – standardowo do wykonania zbrojenia w ławach fundamentowych używa się 4 prętów żebrowanych o średnicy 12 lub 16 mm, połączonych strzemionami z prętów o średnicy 6 mm w rozstawie co ok. 30 cm, które nadają sztywność całemu zbrojeniu. Ramki zbrojenia z poziomymi prętami połączone są drutem tzw. wiązałkowym. Do zbrojenia potrzeba:
• stal zbrojeniowa – pręty żebrowane 12 mm, cena to od 4 200 do 5 600 zł/1t netto, przy długości pręta 12 m to na 1 tonę wchodzi ich ok. 94 szt.
• stal zbrojeniowa – pręt gładki 6 mm, cena za tonę to jakieś 5 000 zł netto,
• drut wiązałkowym, cena to 4 do 5 zł/1 kg netto, przyjmuje się średnio 8-13 kilogramów drutu wiązałkowego na tonę użytej stali zbrojeniowej.

• wylewka z betonu i zagęszczenie – po przygotowaniu szalunków i ułożeniu w nich zbrojenia należy teraz wypełnić je betonem. Potrzebujesz nawet kilkanaście metrów sześciennych tego materiału. To oznacza, że za wypełnienie zapłacisz ok. 4 500 zł netto. W zależności od projektu i gruntu może być wymagane użycie różnych klas betonu i dodatków do niego.

• beton C20/25, cena to 260,00 – 310,00 zł/m3 netto,
• beton C25/30, cena to 280,00 – 330,00 zł/m3 netto,
• dodatek wodoszczelny do betonu W8, cena to 10,00 – 15,00 zł więcej/m3 netto,
• dodatek przeciwmrozowy, cena to 10,00 – 15,00 zł więcej/m3 netto,

• ściany fundamentowe – jest to kwestia bardzo indywidualna i zależy od konkretnego projektu. Tak jak pisałem wcześniej do realizacji ściany fundamentowej możemy użyć różnych materiałów. Od ich wyboru zależeć będzie cena fundamentów.  Do tego potrzebujesz:

• bloczki betonowe – standardowe wymiary bloczków fundamentowych to 38 x 24 x 12 cm lub 49 x 24 x 12 cm, a waga mieści się w przedziale od 25 kg do 29 kg. Zużycie bloczka to około 20 sztuk – dla 1m² ściany (bloczek 38x24x12); Cena jednego bloczka to około 5 zł netto. Koszt robocizny przy murowaniu ścian z bloczków betonowych waha się w przedziale od 80 do 150 zł/m² netto,
• bloczki silikatowe – wymiary bloczka do fundamentów to 19,9 x 33,3 x 24 cm (pełny). Wszystkie bloczki silikatowe klasy co najmniej 20 MPa można wykorzystać jako budulec do ścian fundamentowych zagłębionych w gruncie. Cena jednego bloczka silikatowego to około 7 zł netto. Ściana fundamentowa z użyciem bloczków silikatowych to koszt od 100 zł/m² do 160 zł/m²netto wraz z robocizną,
• pustaki zasypowe – użycie tych pustaków do wykonania ściany fundamentowej to wydatek rzędu 90 do 150 zł/m² netto wraz z robocizna. Do tego trzeba również doliczyć wypełnienie ścian betonem, co kosztuje dodatkowo około 300 zł/m³ netto. Jeszcze tylko zaprawa cementowa do murowania i pręty zbrojeniowe. PUSTAK SZALUNKOWY „25” czyli o wymiarach szer. 24 x wys. 24 i dł. 50 kosztuje na dzień dzisiejszy (02.2024) około 6 zł/szt netto. Zużycie to 8 szt pustaków na 1 m², zużycie betonu zalewowego – ok. 0,16 m3 / m2,
• beton monolityczny – najdroższe są ściany fundamentowe monolityczne, czyli wykonane z betonu klasy C16/20 czy C20/25. W przypadku ściany monolitycznej za 1 m³ zapłacimy średnio około 300 zł/m³ netto.
• izolacja przeciwwilgociowa fundamentów – każdy rodzaj fundamentów musi zostać odpowiednio zaizolowany. Inaczej dom zacznie wilgotnieć z powodu wyciągania przez konstrukcję wody gruntowej. Najczęściej stosowaną izolacją fundamentów jest izolacja lekka. Stosuje się tu wszelkiego rodzaju dysperbity, są to masy, które nie wchodzą w reakcję ze styropianem i po nałożeniu pędzlem podwójnej warstwy zapewniają niezbędne zabezpieczenie budynku. Kolejną istotną izolacją fundamentów jest izolacja pozioma wykonywana z wszelkiego rodzaju pap. Papy stosuje się je zarówno pod ławami i stopami fundamentowymi jak i przed położeniem pierwszej warstwy pustaków kondygnacji nadziemnej.
• dysperbit – 2 do 4 zł/kg,
• lepik asfaltowy to wydatek około 120 zł/20kg,
• folia hydroizolacyjna kosztuje około 10 zł/m²
• termozgrzewalne papy asfaltowe to koszt 18 – 26 zł/m²,
• ocieplenie ścian fundamentowych – do ocieplenia fundamentów mamy do dyspozycji szereg materiałów różniących się od siebie jakością, gęstością, parametrami termoizolacyjności oraz hydroizolacyjnością i oczywiście ceną. Standardową grubością styropianu dedykowaną dla ścian fundamentowych jest 10 cm, ale wielokrotnie projektanci sugerują jej zwiększenie nawet do 20 cm, w wyniku czego na ten sam obiekt możesz zużyć dwa razy więcej materiału.
• polistyren ekstrudowany (XPS) – styrodur XPS 300 o wytrzymałości na ściskanie 300 kPa/m²  – od 350 do 385 zł/m³ netto,
• styropian ekspandowany (EPS) – często w kolorze niebieskim – styropian fundamentowy wodoodporny EPS 100 HYDRO – od 260 do 325 zł/m³ netto,
• roboty ziemne związane z zasypaniem fundamentów – przed zasypaniem wykonanych fundamentów można się zastanowić i wykonać drenaż. Koszty zasypania fundamentów będą zależały od spoistości gruntu. W gruncie niespoistym (sypki typ podłoża jak piasek, pospółka) prace będą trochę tańsze niż w gruncie spoistym. Fundamenty można zasypać także keramzytem. Zasypanie fundamentów i wykonanie drenażu to całkowity koszt na poziomie od 3 000 – 5 000 tys. zł netto.
• niespoiste grunty to wydatek około 40 zł/m³,
• spoiste grunty to wydatek około 50 zł/m³,
• keramzyt budowlany bigbag 1m³/550 zł netto,
• zagęszczenie gruntu pod posadzkę i wykonanie betonowej posadzki – na koniec budowy fundamentów należy wykonać podłogę na gruncie, którą tworzy kilka warstw. Pierwszą z nich jest podsypka z zagęszczonego piasku lub tłucznia. Kolejną warstwa jest styropian. Grubość styropianu wacha się w przedziale 15 do nawet 50 cm, jednak zalecaną grubością jest 20 do 30 cm. Na ocieplenie wylewa się beton. Cena wykonania wylewki betonowej za metr kwadratowy, obejmująca potrzebne materiały dla wykonania wszystkich warstw i robociznę może oscylować w granicach od 65 do 100 zł/m² netto.
• piasek zasypowy to od 30 do 40 zł/1t netto,
• tłuczeń frakcja 0-60 to wartość około 45 do 55 zł/1t netto,
• styropian pod posadzkowy ekspandowany EPS 100 grubość 10 cm, cena to ok. 19 zł/ m²,
• beton towarowy C16/20 (B20) S3, za którego zapłacimy od 230 do 260 zł/m³ netto.

 

9. Podsumowanie.

Dobry fundament zapewnia stabilną podstawę podczas budowy domu i całego czasu jego trwania. Podstawa twojego domu musi być solidna, aby służył Ci przez długie lata. Przyjmuje się że dom powinien bez konieczności grubych napraw przetrwać minimum 50 lat.

Pada często jednak pytanie jaki fundament będzie odpowiedni dla mojego domu? Ogólnie nie da się odpowiedzieć na to pytanie. Odpowiedź zależy raczej od lokalizacji, gleby, przestrzeni i kosztów. W rzeczywistości większość dzisiejszych domów buduje się na fundamencie tradycyjnym (ławy i ściany). Obecne budownictwo energooszczędne jednak wymusza na nas zastanowienie się nad płytą fundamentową. Zalety takie jak oszczędność czasu, dobre możliwości izolacji i przystępne koszty w większości przypadków przemawiają za płytą podłogową. Jeśli jednak w nowym budynku zaplanowałeś piwnicę, powinieneś zaplanować zastosowanie fundamentu tradycyjnego.

W części Q&A (pytania i odpowiedzi) postaram się jeszcze przekazać wam trochę informacji w wersji uproszczonej – skróconej bo zdaję sobie sprawę z tego, że po przeczytaniu takiego artykułu każdy by miał spory mętlik w głowie. Jeśli w ogóle ktoś dał radę to wszystko przeczytać i zrozumieć to wielki szacunek dla niego.

Teraz pytania i odpowiedzi dla podsumowania całości.

 

10. Pytania i odpowiedzi.

Z artykułu trudno jest tak szybko oszacować ogólną wartość wszystkich materiałów. Deweloper z którym miałem się okazje spotkać przedstawił mi to w bardzo uproszczonej formie. Mam nadzieję że takie przedstawienie  pomoże Wam przygotować budżet przed rozpoczęciem budowy.

• Jaka jest ogólna cena materiałów na budowę fundamentów dla domu o powierzchni 100 m2 o jednej kondygnacji?

• geodeta – którego zadaniem jest wytyczenie fundamentów ok. – 1 000 zł,
• zebranie humusu – 700 zł,
• roboty ziemne – wykop pod fundamenty z użyciem koparki wraz z operatorem oraz ich zasypanie i zagęszczenie to koszt – 4 000 zł,
• beton – chudy beton podbudowa, ława, beton posadzkowy ok. 35 m³ – 10 500 zł
• stal zbrojeniowa – pręty fi 6-12-16 mm około 3 ton – 15 000 zł,
• deskowanie systemowe – ok. 300-350 m² – 5 600 zł,
• bloczki betonowe (opcjonalnie) – ok. 400-500 sztuk – 2 500 zł
• piasek do murowania – 600 zł,
• piasek zasypowy – 1 800 zł,
• Izolacja przeciwwilgociowa – folia budowlana, papy, lepiki – ok. 400 m2 – 2 000 zł
• Izolacja termiczna – ocieplenie – 3 000 zł

Zatem ogólny koszt materiałów to około 46 700 zł netto.

 

• Jaka jest cena robocizny wykonania fundamentów dla domu o powierzchni 100 m² jedno kondygnacyjnego?

• wykonanie chudego betonu pod ławy – 1 500 zł,
• deskowanie ław – 5 500 zł,
• zbrojenie ław fundamentowych – 3 500 zł,
• wylewanie ław fundamentowych – 2 500 zł,
• murowanie ścian fundamentowych z bloczka betonowego – 9 500 zł,
• izolacja przeciwwilgociowa fundamentów – 1 500 zł,
• izolacja termiczna fundamentów – 1 500 zł,
• zagęszczenie gruntu pod posadzką – 2 000 zł,
• wykonanie betonu podposadzkowego – 2 500 zł,

Zatem ogólny koszt robocizny to wartość około 30 000 zł netto.

 

• Ile kosztuje 1 m² ściany fundamentowej murowanej z bloczka?

Zużycie bloczka o wymiarach 38x24x12 to 20 sztuk – dla 1m² muru. Cena jednego bloczka to około 5 zł netto. Koszt robocizny przy murowaniu ścian z bloczków betonowych waha się w przedziale od 80 do 150 zł/m².

 

• Jaką grubość zaprawy cementowej między bloczkami?

Występujące między bloczkami spoiny poziome i pionowe nie powinny być większe niż 22 mm (jest to wartość maksymalna). Najlepiej będzie zaś, kiedy średnia grubość spoin poziomych wyniesie od 10 do 15 mm, a spoin pionowych od 10 do 20 mm.

 

• Jak zaoszczędzić na kosztach budowy fundamentów?

Istnieje kilka rozwiązać  które można zastosować w celu obniżenia kosztu wykonania fundamentów, są to:

• przed zakupem działki na której potencjalnie chcielibyście zbudować dom powinniście przeprowadzić analizę gruntu na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w celu sprawdzenia, czy w gruncie nie przechodzą jakieś ważne instalacje,
• warto przed zakupem projektu ustalić z geodetą wybór rodzaju fundamentów na jaki dany grunt pozwala,
• część prac możecie wykonać we własnym zakresie np. wykopy,
• zamiast wylewać ściany fundamentowe z betonu monolitycznego użyj do ich budowy tańszych bloczków betonowych,
• zrezygnuj z piwnicy jako elementu powodującego konieczność budowy wysokich ścian fundamentowych podnosząc w ten sposób znacznie bo nawet o 30% koszt fundamentu,
• wybierz polecaną, doświadczoną i sprawdzoną ekipę budowlaną z którą można będzie negocjować ceny z możliwością wykonania inwestycji poza sezonem,
• zamów materiały u dostawców z pierwszej ręki najlepiej u producentów,
• zbierz i porównaj oferty kilku różnych firm budowlanych,
• nie podejmuj decyzji o budowie domu na terenie gdzie jest bardzo wysoki poziom wód gruntowych. Może być konieczność użycia pomp igłowych w celu odsączenia wody.

 

• Jak uniknąć błędów przy budowie fundamentów?

Aby uniknąć błędów przy budowie fundamentów które maja istotny wpływ na trwałość budynku i  pozwoli uniknąć wysokich kosztów napraw, należy:

• wykonać badanie gruntu które powie Ci, jaki jest rodzaj gleby, jaki jest poziom wód gruntowych i jaki rodzaj fundamentu (jeśli w ogóle) można bezpiecznie wykonać,
• wybrać projektanta który wykona właściwy i odpowiedni projekt fundamentów wraz z rozplanowaniem odwodnienia wokół budynku,
• zlecić architektowi lub inżynierowi budownictwa przeprowadzenie adaptacji danego projektu do uwarunkowań na konkretnej działce budowlanej,
• wybrać polecaną, doświadczoną i sprawdzoną ekipę budowlaną,
• korzystać tylko z najwyższej jakości materiałów potwierdzonej odpowiednimi atestami i certyfikatami,
• kontrolować samemu lub poprzez kierownika robót nie związanego z ekipą wykonawczą jakość i zgodność wykonywanych prac z projektem,
• dbać by ekipa budowlana prawidłowo realizowała zagęszczanie terenu, szalowanie i betonowanie i wszystko to wykonywała najlepiej przy dobrej pogodzie,
• zadbać o dokładne wykonywanie wszelkich izolacji przeciwwilgociowych, a zwłaszcza jej ciągłości.

 

• Budowa piwnicy. Tak czy nie?

Czasami wybrana lokalizacja nie zawsze zapewnia wszystko, czego oczekujesz w domu. Jeśli piwnica zawsze znajdowała się na Twojej liście obowiązkowych elementów,  bo zapewnia mnóstwo miejsca na stworzenie domowego baru, kina lub czegokolwiek innego, czego dusza zapragnie, nadal możesz ją mieć, jeśli wszystko zostanie sprawdzone u inżyniera budowlanego. Pełna wysokość piwnicy ma co najmniej 2 metry, przy czym, gdy piwnica ma pełnić funkcję kotłowni, wtedy jej wysokość nie powinna być niższa niż 2,2 metra. Często piwnica zajmuje tę samą powierzchnię co powierzchnia głównego piętra. Jeśli więc główne piętro ma powierzchnię 100 m² to pełna piwnica będzie tej samej wielkości. Budowa pełnej piwnicy kosztuje około 30 do 60 tyś zł. Cena ta nie obejmują jednak żadnych wykończeń, które wykonasz, aby zamienić piwnicę w przestrzeń użytkową czy mieszkalną. Szacuje się, że koszty budowy domu z piwnicą są średnio nawet o 30% wyższe niż w przypadku budowy domu bez piwnicy. Oczywiście dom bez piwnicy może wymagać większych powierzchni, co z kolei wpływa na koszty w przeliczeniu na metr kwadratowy powiększonej części nadziemnej budynku. Należy również wziąć pod uwagę wartość odsprzedaży budynku i odpowiedzieć sobie na pytanie czy mój dom będzie się cieszył większym popytem dzięki piwnicy i osiągnie wyższą cenę, czy nie.

 

• Jaki fundament będzie odpowiedni dla mojego domu?

Ogólnie nie da się odpowiedzieć na to pytanie. Odpowiedź zależy raczej od kilku czynników takich jak lokalizacja, rodzaj gruntu i obciążenie konstrukcji, przestrzeń ale także i kosztów. Jako właściciel budynku nie musisz martwić się tą decyzją – z reguły zajmuje się nią firma budowlana lub doświadczony architekt lub inżynier konstrukcyjny. Dzieje się tak dlatego, że potrafią fachowo określić warunki i wymagania stawiane fundamentowi, a tym samym wybrać odpowiednie podłoże dla budynku. W rzeczywistości większość dzisiejszych domów buduje się na fundamencie tradycyjnym czyli ławy i ściany fundamentowe. Choć zalety takie jak oszczędność czasu, dobre możliwości izolacji i przystępne koszty w większości przypadków przemawiają za płytą podłogową. Jeśli jednak w nowym budynku zaplanowałeś piwnicę, powinieneś zaplanować zastosowanie fundamentu na bazie ław.

 

• Czy można samemu wylać płytę podłogową?

Istnieje oczywiście możliwość samodzielnego wylania płyty podłogowej . Jest to jednak bardzo wymagające zadanie i dlatego należy się nim zajmować wyłącznie mając wystarczającą wiedzę i wcześniejsze doświadczenie . Docelowo nowy dom powinien być stabilny, bezpieczny i trwały . Jeśli chcesz wylać płytę podłogową samodzielnie, powinieneś to zrobić tylko we współpracy z inżynierem konstruktorem i pracować dokładnie według planu fundamentów i zbrojenia przygotowanego przez niego i najlepiej pod nadzorem kierownika budowy.

 

Opracował Antoni.

Liczymy na tych, którzy dobrze liczą. Podążaj z nami …