Sprawnie działająca wentylacja to wymóg i każdy garaż musi być zawsze wentylowany. Jego wentylacja i jej rodzaj zależą przede wszystkim od tego czy jest on ogrzewany czy nie. Można zastosować do wentylacji garażu dwa rodzaje wentylacji: jedna to grawitacyjna lub grawitacja wspomagana mechanicznie, a druga to naturalna. Konieczność wykonywania systemu wentylacji w garażu nakłada Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2002 r. nr 75, poz. 690). 

Garaż musi być wentylowany.

 Wentylacja garażu jest bardzo ważna głównie ze względów na bezpieczeństwo. Powinno się o nią zadbać w każdej sytuacji zarówno wtedy gdy garaż znajduje się w bryle budynku jak i wtedy gdy jest wolnostojącym. Jej zadaniem jest usuwanie szkodliwych zanieczyszczeń, a przede wszystkim tlenku węgla CO zawartego w spalinach  powstających podczas pracy silnika samochodu oraz innych substancji jak opary benzyny czy oleju napędowego. Tlenek węgla to gaz posiadający mniejszą gęstość od powietrza więc unosi się do góry jest bardzo toksyczny, palny, niewidoczny i bezwonny. Stanowi duże zagrożenie dla ludzi bo już małe stężenia tego gazu powoduje niedotlenienie co może doprowadzić do śmierci przez uduszenie. Warto pomyśleć o montażu w garażu czujnika CO (czadu). Garaż to też miejsce w którym przechowujemy różne akcesoria związane z samochodem, a często też stanowi magazyn do przechowywania różnego rodzaju chemii czy to ogrodowej czy budowlanej jak farby i lakiery. Zapewniając ruch powietrza i  dostęp powietrza świeżego z zewnątrz eliminujemy różne zagrożenia, a także zapobiegamy gromadzeniu się nadmiernej ilości wilgoci.

Garaż to też często magazyn do przechowywania różnego rodzaju rzeczy.

Jak już pisałem na początku w zależności czy garaż jest ogrzewany czy nie, mamy inne wytyczne w warunkach technicznych określających sposób jego wentylacji. W sytuacji garaży nieogrzewanych wentylacja musi być minimum naturalna. Z kolei dla garaży ogrzewanych co najmniej tradycyjna grawitacja i może być wspomagana wentylatorami.

Wentylacja w garażu nieogrzewanym

W takim przypadku wystarczy wentylacja naturalna polegająca na przewietrzaniu otworami wentylacyjnymi umieszczonymi  na przeciwległych lub bocznych ścianach lub w bramie garażowej. Nie trzeba stosować kanałów wentylacyjnych wystarczy odpowiednio rozmieścić otwory dla zapewnienia właściwego ruchu powietrza. Możemy to osiągnąć poprzez umieszczenie jednego otworu na małej wysokości przy podłodze, a natomiast drugiego pod sufitem. Łączna powierzchnia otworów wentylacyjnych w garażu przeznaczonym dla jednego pojazdu nie może być mniejsza niż 0,04m², a w dwustanowiskowym powinna być dwukrotnie większa czyli 0,08m² (§ 108, ust. 1 pkt 1). W praktyce by osiągnąć powierzchnię łączną i najlepiej netto 0,04 m² (kratka dławi pole przekroju) stosuje się dwa otwory o średnicy 16cm lub dwa o wielkości 14x14cm.

Wentylacja w garażu ogrzewanym.

Jeśli mamy sytuację, że garaż jest ogrzewany, niezależnie od tego czy jest nadziemny, czy częściowo zagłębiony w gruncie, należy zastosować wentylację grawitacyjną „z prawdziwego zdarzenia” czyli w oparciu o kanał wentylacyjny wyprowadzony ponad dach budynku (garażu). Taki kanał wywiewny powinien mieć odpowiednią długość i wynosić minimum 3m od wlotu do wylotu komina. Dodatkowo wentylacja powinna zapewnić 1,5 krotności wymiany powietrza na godzinę (§ 108, ust. 1 pkt 2). Czyli tak dla przykładu w garażu o pow. 30m² i wysokości 2,7m należy doprowadzić i usunąć (wymienić) 121,5 m³/h. Skuteczność jednak wentylacji grawitacyjnej zależy od pory roku, a konkretnie od pogody, od różnicy temperatur pomiędzy wnętrzem pomieszczenia, a jego zewnętrzem, a to powoduje różnicę ciśnień i różną intensywność wentylacji. Wentylacja grawitacyjna w garażu zimą jest skuteczna i intensywna, latem zaś niewystarczająca. Gdy temperatura w garażu jest taka sama jak zewnętrzna to wentylacja przestaje działać. Niezawodność i właściwą skuteczność wentylacji niezależnie od warunków atmosferycznych zapewni montaż wentylatora o odpowiedniej wydajności na kanale grawitacyjnym wywiewnym.

Wentylacja garażu w którym parkujemy samochód na LPG.

Jeśli parkujemy auto z LPG, a garaż znajduje się w zagłębieniu czyli poniżej poziomu terenu musimy w nim stworzyć wentylację mechaniczną sterowaną czujnikami stężenia gazu propan-butan.

Wentylacja garażu, a rekuperacja.

W przypadku gdy garaż jest wolnostojący, a i nawet gdy znajduje się w bryle budynku niezwykle istotnym jest rozdzielenie jego wentylacji od systemu wentylacji z odzyskiem ciepła w głównej części domu. Nie łączymy tych systemów ponieważ nie można dopuścić do tego, by powietrze z garażu które jest zanieczyszczone gazami ze spalin mogło za pośrednictwem kanałów wentylacyjnych przenikać do wnętrza domu. Temperatura powietrza w garażu też zazwyczaj jest niższa niż  w części mieszkalnej domu i mogłaby mieć wpływ na wartość uśrednioną temperatury która dociera do rekuperatora. To skutkować będzie obniżeniem temperatury nawiewanej do pomieszczeń mieszkalnych i większym zużyciem energii na ogrzewanie.

Ogrzewanie garażu.

Jak pisałem w części dotyczącej wentylacji garażu, że zależy ona od tego czy garaż jest ogrzewany czy nie to może wyjaśnię czy garaż powinniśmy ogrzewać i dlaczego bo może, ale nie musi być ogrzewany. Zależy to głównie od tego jak będziemy użytkować garaż i jakie dodatkowe funkcje ma pełnić.

Garaż w bryle budynku.

Na ogrzewany garaż decydujemy się głównie w sytuacji gdy planujemy dla niego dodatkowe zastosowanie i funkcje oprócz tylko trzymania samochodu bo on nie wymaga grzania. Najczęściej decydujemy się na ogrzewanie w garażu gdy jest on wbudowany w bryłę domu czyli stanowi jego integralną część. Sporadycznie planujemy grzać garaż wolnostojący chyba że umieścimy w nim np. pracownię czy nad miejscem postojowym chcemy stworzyć pokój gościnny. Garaż często się zdarza, że wykorzystujemy nie tylko do parkowania samochodu ale też jako przydomowy warsztat, pracownia, podręczny magazyn czy spiżarnia itp. Zależy nam wtedy, aby był on ogrzewany ale zastanówmy się w jaki sposób i w jakim stopniu. Musimy odpowiedzieć sobie w dużej części na to pytanie sami bo to my tworzymy plan co do wykorzystania tej powierzchni. Jeśli w okresie zimy planujemy spędzać w garażu dłuższy czas przy majsterkowaniu czy jakimś hobby to musimy zapewnić w nim wyższą temperaturę. Jeśli raczej będziemy sporadycznie w nim przebywać to nie ma takiej potrzeby. Najlepiej na etapie projektowania instalacji grzewczej w budynku warto się zastanowić jakie i czy inne dodatkowe funkcje planujemy dla garażu i na tej podstawie dobrać najwłaściwsze, optymalne rozwiązanie. Zwykle gdy pełni on inne funkcje chcemy by był ogrzewany. I jeszcze jedno pytanie, czy będziemy przebywać w nim dłużej tylko w okresie gdy jest ciepło, czy też zimą?

Garaż wolnostojący z pracownią lub pokojem gościnnym nad nim.

 Jakie temperatury w garażu.

Na podstawie warunków technicznych do projektowania minimalną temperaturę obliczeniową przyjmuje się 5⁰C, ale w praktyce zakłada się zwykle wyższą 8-10⁰C. Utrzymywanie takiej temperatury gwarantuje nam, że nie zamarznie instalacja w której krążącym czynnikiem jest woda. Możemy mieć w garażu zamontowaną roboczą umywalkę, wyprowadzone dodatkowe przyłącze wody do mycia samochodu czy podlewania ogrodu. Jeśli z garażu planujemy korzystać jako dodatkowe miejsce w którym będziemy przebywać wiele godzin również zimą to wówczas powinniśmy zapewnić w nim temperaturę 12⁰C do 16⁰C. Pamiętajmy, że w ogrzewanym garażu muszą być dobrze zaizolowane wszystkie ściany zewnętrzne, zamontowana ocieplona brama z zachowaniem zasad ciepłego montażu.

Instalacja wodna i umywalka w garażu.

Zaizoluj garaż.

Zanim zainwestujesz w system ogrzewania garażu, upewnij się, że garaż ma odpowiednio wykonaną i dobraną grubość izolacji. Możesz utrzymać w garażu przy łagodnej zimie  komfortową temperaturę, po prostu izolując bramę garażową, uszczelniając drzwi zewnętrzne czy naklejając na okna specjalną przezroczystą folię termokurczliwą, aby zapewnić dodatkową ochronę przed zimnem, zwaną też folią izolacyjną. Folia zmniejsza utratę ciepła przez szyby w oknach i drzwiach poprawiając ich izolację. Prawdopodobnie nadal podczas majsterkowania lub pracy w garażu będziesz musiał nosić kilka warstw odzieży, ale poprawiona i wzmocniona izolacja sprawi, że w garażu będzie i tak znacznie cieplej niż jest na zewnątrz.

 

Folia termoizolacyjna na okna.

Zaizoluj bramę garażową.

Często bramy wykonane z cienkiego metalu (stali lub aluminium) nie są dobrą barierą termiczną gdy jest zimno w zimie. W naszym północnym klimacie nie jest niczym niezwykłym, że czasami zimą od wewnętrznej strony bramy pojawia się szron. Przy wyborze bramy do garażu w którym chcemy utrzymać wyższą temperaturę musi być ona zaizolowana izolacją która pomoże zapobiec przedostawaniu się zimnego powietrza z zewnątrz i utratę ciepła wewnątrz. Dobrze izolowana i zamontowana brama może sprawić, że w zimie garaż będzie cieplejszy o około 10⁰C, nawet bez uruchomienia grzejników. Jeśli maż już bramę i jest ona nie izolowana możesz kupić gotowy zestaw materiałów do jej izolacji. Warto też zadbać o wstawienie jej zgodnie z zasadami ciepłego montażu. Dobrze by brama była wyposażona w dobrej jakości napęd, który będzie ją szybko i sprawnie otwierał i zamykał. Długi czas gdy brama jest otwarta spowoduje, że nie da się uniknąć strat ciepła. W przypadku garażu dwustanowiskowego można się zastanowić nad montażem dwóch bram zamiast jednej dużej, a to pozwoli by mniej ciepła uciekało podczas gdy jest otwarta. Pociąga to za sobą jednak wyższe koszty ale daje dobry kompromis pomiędzy oszczędnościami związanymi ze stratą ciepła, a większymi wydatkami na zakup dwóch bram.

Garaż dwustanowiskowy. Dwie bramy zamiast jednej dużej.

Wyeliminuj przeciągi i nieszczelności.

Inwestycja w odpowiednią izolację i grzejniki w garażu zapewni komfort, ale warto też zadbać o szczelność i przeciągi w pomieszczeniu, które powodują utratę ciepła. Najbardziej prawdopodobnymi źródłami przeciągów jest brama garażowa, drzwi i okna. Bramy garażowe czasami nie pasują idealnie do swoich ram (glifów) i powstają tam małe szczeliny biegnące dokoła bramy. Zużyta, zmęczona i popękana uszczelka czasem źle przylega np. do podłogi i tworzy potencjalne źródła utraty ciepła. W takim przypadku trzeba wymienić zniszczone uszczelki lub zastosować samoprzylepne paski które pomogą zamknąć szczeliny, aby nie przedostawało się zimno do wnętrza. W drzwiach i oknach sprawdźmy regulację docisku ramy do framugi, bo po kilku latach mogą powstać mikro nieszczelności i trzeba je usunąć. W oknach można również nakleić folię termokurczliwą która po podgrzaniu np. suszarką do włosów dopasuje się do ramy okna i uszczelni przeciąg.

 

Uszczelki bramy garażowej – uszczelka dołu i boków oraz mata termoizolacyjna do bram.

Zmniejsz straty ciepła przez podłogę.

Podczas gdy grzejniki, izolacja ścian i ciepła brama pomogą zapewnić w garażu odpowiednią temperaturę to należy nie zapomnieć o jeszcze jednym czynniku: podłoga garażu. Posadzka betonowa z mniejszą ilością izolacji od gruntu niż ta w części głównej domu może być bardzo zimna zwłaszcza w dotyku, a dla każdego, kto musi czasem położyć się pod samochodem lub uklęknąć przy nim może stanowić nieprzyjemny problem. Rozwiązanie jest proste gdy jesteśmy na etapie projektowania garażu, a nawet jeszcze w czasie budowy bo wystarczy przewidzieć większą grubość izolacji od gruntu i zapewnić ciepłą przegrodę  w podjeździe na linii bramy. Zimno nie będzie przenikać w grubości posadzki gdy nie mamy jej ciągłości. W sytuacji już istniejących garaży gdzie mamy problem z zimną podłogą wystarczy ją przykryć dywanem lub wykładziną dywanową lub również użycie zazębiających się mat gumowych zapewnią większą izolację, która ułatwi korzystanie z garaż u przez długi czas.

Wykładzina na podłodze garażu.

Jak ogrzewać garaż.

Najczęściej ogrzewanie garażu włączamy w system centralnego ogrzewania całego domu  gdy planujemy wykorzystywać go jako dodatkowe miejsce spędzania czasu przy pracy czy hobby. Dobieramy wtedy uwzględniając temperatury obliczeniowe i parametry instalacji grzewczej, grzejniki stalowe płytowe wodne o odpowiedniej wielkości dla zapewnienia właściwej temperatury w garażu. Powinien on być wyposażony w głowicę termostatyczną umożliwiającą jego regulację z możliwością zmniejszania mocy gdy nie planujemy przebywać w garażu dłużej.   Pamiętajmy jedynie by nie planować montażu takiego grzejnika gdzie mógłby on przeszkadzać w swobodnym wjeżdżaniu i wygodnym wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu. Wszystkie przewody wodne zasilające grzejnik powinny być umieszczone  w otulinie izolacyjnej czy to prowadzone po ścianie lub wylewce podłogowej albo bruździe ściennej.

Garaż – grzejnik ścienny wodny z wentylatorem.

Inną opcją ogrzewania garażu jest montaż promiennikowego systemu ogrzewania podłogowego czyli tzw. podłogówka. Elastyczna rura umieszczona w pętlach i zalana betonem to dobre rozwiązanie dla tych którzy lubią pracować przy samochodzie w garażu i często muszą leżeć na podłodze podczas wymiany lub naprawy auta. System ogrzewania podłogowego jest podłączamy do kotła centralnego ogrzewania w którego układzie cyrkuluje gorąca woda oddając ciepło podłodze i obiektom powyżej. Takie rozwiązanie z podłogowym ogrzewaniem doskonale się sprawdza gdy źródłem ciepła w domu jest pompa ciepła. Cała instalacja wówczas pracuje na niskich parametrach i osiąga najwyższą efektywność. Pamiętajmy o tym, że warstwy podłogi nad ogrzewaniem muszą mieć większą wytrzymałość i uwzględniać obciążenia które daje samochód. Dodatkową zaletą ogrzewania podłogowego jest to, że taki system działa bez nadmuchiwania kurzu i brudów, tak jak robiłoby to ogrzewanie z wymuszonym obiegiem powietrza, dzięki temu przestrzeń robocza jest wolna od unoszących się cząstek, które przeszkadzają w pracy.

Kolejnym rozwiązaniem na ogrzewanie garażu niezależnym od systemu centralnego dla domu jest ogrzewanie miejscowe. Są to różnego rodzaju grzejniki elektryczne, które można powiesić na ścianie czy ustawić na podłodze. Takie grzejniki są nie drogie  i występują w wielu rozmiarach i mocach grzewczych z termostatem, a nawet pilotem dzięki czemu można ustawić preferowaną temperaturę. Doskonale sprawdzają się w sytuacjach gdy w garażu przebywamy incydentalnie i tylko wtedy potrzebujemy ciepła najlepiej stanowiskowego bez ciągłego ogrzewania. Ciepło osiągamy bardzo szybko i niezależnie od instalacji grzewczej w domu ale jest to ogrzewanie elektryczne, a obecnie energia jest bardzo droga. Warto wybrać takie rozwiązanie w sytuacji gdy w domu korzystamy z instalacji fotowoltaicznej, która przetwarza darmową energię słoneczną w energię elektryczną. Grzejnik elektryczny nie zawiera wody więc nie ma obawy, że może zamarznąć.

Garaż – grzejnik elektryczny stawiany na podłodze.

Do ogrzewania garażu można też wybrać ale to już rzadziej urządzenia na podczerwień jak lampy czy promienniki. Zamiast dmuchać powietrzem jak przy systemie z wymuszonym obiegiem możemy zastosować promiennik podczerwieni o niskiej intensywności który emituje ciepło w całej przestrzeni garażu. Taki rodzaj grzejnika charakteryzuje się tym, że najpierw podgrzewa przedmioty, a w drugiej kolejności ludzi więc w jego otoczeniu czujemy się komfortowo. Promienniki wykorzystują energię podczerwoną, która jest generowana na wiele sposobów, za pośrednictwem elementu grzejnego, lampy podczerwieni czy lampy kwarcowej, a nawet rzeczywistych płomieni. Promienniki rozgrzewają się natychmiast i szybko zapewniają ciepło.

Garaż – promiennik.

Innymi urządzeniami do ogrzewania garażu mogą być jeszcze przenośne ogrzewacze propanowe lub naftowe, a nawet czasami kominki czy tzw. kozy opalane drewnem opałowym. Wybierając takie rozwiązania zwróćmy uwagę by były to urządzenia do użytku w pomieszczeniach zamkniętych, aby mieć pewność, że nie będą emitować szkodliwych oparów. Dodatkowo musimy zapewnić skuteczną wentylację garażu.

Opracował Antoni